Rhaid i 80% o boblogaeth Cymru gael imiwnedd rhag Covid-19 er mwyn i’r feirws stopio lledaenu, yn ôl gwyddonwyr.

Mewn papur gan Grŵp Cynghori Technegol Llywodraeth Cymru, mae cynghorwyr gwyddonol yn amcangyfrif fod rhaid i 80% o’r holl boblogaeth – gan gynnwys plant dan 18 oed – “naill ai gael eu brechu neu eu heintio er mwyn atal y gadwyn barhaus o drosglwyddiad”.

Yn ôl y Swyddfa Ystadegau Gwladol, roedd 82.7% o oedolion Cymru’n cynhyrchu gwrthgyrff ddiwedd mis Mai.

Mae tua 70% o’r holl boblogaeth wedi cael o leiaf un dos o frechlyn Covid, a’r wythnos ddiwethaf, dywedodd y prif weinidog Mark Drakeford fod yna “faterion difrifol iawn” i’w hystyried ynghylch brechu plant.

Yn wahanol i Loegr, fydd Llywodraeth Cymru ddim yn gorfodi gweithwyr ym maes gofal i gael eu brechu, gan ddweud fod “y teimlad hwnnw o gymryd rhan yn y rhaglen yn wirfoddol yn bwysig iawn” ac yn “rhan o’r llwyddiant”.

“Cydbwysedd” am y tro

Wrth drafod yr ystadegau, dywedodd Mark Drakeford wrth BBC Politics Wales y byddai angen cyfuniad o frechu a chyfyngiadau ar ar gyfer “y dyfodol rhagweladwy”.

“Mae’n gadael Cymru ddim yn dibynnu’n gyfan gwbl ar frechu fel yr unig beth allwn ni ei wneud i atal y coronafeirws rhag llethu’r Gwasanaeth Iechyd eto,” meddai wrth drafod y bwlch rhwng faint o’r boblogaeth sydd gan imiwnedd ar hyn o bryd a’r 80%.

“Yr ymbellhau cymdeithasol, gwisgo mygydau, golchi dwylo, mae’r holl bethau hynny yn gwarchod yn erbyn y coronafeirws, fel y brechlyn.

“I ddechrau, rydyn ni’n bwrw ymlaen â’r rhaglen frechu er mwyn trio mynd mor agos i’r ffigwr 80% â phosib.

“Y mwyaf rydyn ni’n gwthio’r niferoedd sy’n cael eu brechu, y lleiaf o gyfyngiadau eraill y byddwn ni eu hangen, rydyn ni’n gobeithio.

“Ac am y tro, bydd yn gydbwysedd rhwng y ddau beth hynny.”

Mae cynghorwyr gwyddonol yng Nghymru’n credu fod y Deyrnas Unedig “yn y cyfnod cyn brig trydedd don”, ac mae lle i gredu fod wyth ymhob deg o achosion newydd o Covid-19 yng Nghymru yn ymwneud ag amrywiolyn Delta, meddai’r Prif Weinidog ddydd Gwener.

Er hynny, dywedodd fod cyfnod clo arall yn “hynod annhebygol”, ond nad yw hi’n bosib iddo ddweud ei fod e’n “gwbl amhosib”.