Bydd cyllid ychwanegol ar gyfer y Llyfrgell Genedlaethol yn golygu ei bo yn gallu “ffynnu yn hytrach na dirywio,” yn ôl y cyn-lyfrgellydd Andrew Green.

Daw hyn ar ôl i Lywodraeth gyhoeddi pecyn ariannu newydd ar gyfer Llyfrgell Genedlaethol Cymru ac Amgueddfa Cymru.

Roedd yna bryderon ynghylch colli swyddi yn y Llyfrgell Genedlaethol ac fe wnaeth deiseb yn galw am becyn ariannu uwch ddenu bron i 14,000 o lofnodion.

Mae’r pecyn yn cynnwys £6.2m dros flynyddoedd ariannol 2020-21 a 2021-22, gan roi £2.25m i’r Llyfrgell a £3.95m i’r Amgueddfa i ddiogelu swyddi a chyflawni blaenoriaethau strategol newydd.

Mae’r cyllid ar gyfer y Llyfrgell hefyd yn cynnwys £750,000 i gyflymu’r broses o weithredu canfyddiadau’r Adolygiad Teilwredig a gafodd ei gynnal yn ddiweddar.

“Mae’n ddatganiad i’w groesawu yn fawr iawn ac mae’n braf bod y Llywodraeth wedi gwrando,” meddai Andrew Green wrth BBC Radio Cymru.

“Yn y bôn, cof cenedl yw’r Llyfrgell Genedlaethol, mae’n fwy na llyfrgell o bethau printiedig.

“Mewn ffordd mae’n cwmpasu nifer o sefydliadau fyddai’n sefydliadau gwahanol mewn gwledydd eraill yn yr un sefydliad.

“Felly mae’n gwbl hanfodol, nid yn unig i gadw cof y genedl, ond gwneud yn siŵr bod pobol nawr ac yn y dyfodol yn gallu defnyddio’r deunydd sydd yn y Llyfrgell.”

“Mae’r Llywodraeth yn tueddu efallai i feddwl bod y Llyfrgell ychydig yn ymylol”

Dywedodd Andrew Green fod “rhaid cydnabod fod arian cyhoeddus yn brin”.

“Ond mae’n fwy na hynny achos mae’r Llyfrgell yn cyfrif am bron ddim byd o gyllideb y Llywodraeth… mae’n sefydliad bach really,” meddai.

“Yn bwysicach, mae’r Llywodraeth yn tueddu efallai i feddwl bod y Llyfrgell ychydig yn ymylol, mae’n rhan o’r adran ddiwylliant sydd yn fach iawn, mae yn Aberystwyth y tu allan i’r brifddinas ac yn y blaen.

“Mewn gwirionedd, dyw hi ddim yn ymylol mewn unrhyw ffordd o gwbl, ond efallai mai dyna’r canfyddiad yng Nghaerdydd yn aml iawn.”

Llywodraeth Cymru’n cyhoeddi arian newydd ar gyfer Llyfrgell Genedlaethol Cymru ac Amgueddfa Cymru

Mae’r pecyn yn cynnwys £2.25m i’r Llyfrgell Genedlaethol a £3.95m i Amgueddfa Cymru i “ddiogelu swyddi a chyflawni blaenoriaethau strategol newydd”

Ymchwil heb y Llyfrgell Genedlaethol? “Fyddwn i ddim yn gwybod lle i ddechrau!”

Shân Pritchard

Mae’r ymchwilydd Dr Dilys Jones yn pwysleisio gwerth archif sgrin a sain Llyfrgell Genedlaethol Cymru