Mae Rishi Sunak wedi ceisio sicrhau aelodau seneddol Ceidwadol ei fod yn anelu i dorri trethi cyn yr etholiad nesaf.
Daw hyn ar ôl iddo gyhoeddi Cyllideb sy’n cynyddu treth a gwariant i lefelau sydd heb eu gweld ers degawdau.
Cyhoeddodd y Canghellor £150bn o wariant adrannol yn ogystal â chymorth i bobol ar incwm isel i fynd i’r afael â chostau byw cynyddol.
Cyhoeddodd doriadau treth i fusnesau, arian ychwanegol i ysbytai, lliniaru’r toriad i Gredyd Cynhwysol a rhewi’r dreth tanwydd wrth i’r genedl wella o bandemig Covid-19.
Ond ar ben y cynnydd a gafodd ei gyhoeddi eisoes mewn trethiant corfforaethol a phersonol, dywedodd y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol (OBR) y byddai’r Gyllideb yn gadael y baich treth gyffredinol ar ei huchaf ers yr adeg pan oedd Clement Attlee yn Brif Weinidog ar ôl yr Ail Ryfel Byd.
Dywedodd y rhagolygon economaidd hefyd y bydd y cynlluniau’n mynd â gwariant cyhoeddus i’r gyfran uchaf o’r economi ers diwedd y 1970au, cyn i Margaret Thatcher ddod i rym.
Mewn ymgais i dawelu meddyliau’r Ceidwadwyr nerfus, dywedodd Rishi Sunak wrth Dŷ’r Cyffredin, “Erbyn diwedd y Senedd hon, rwyf am i drethi fod yn mynd i lawr nid i fyny”.
Uchafbwyntiau’r Gyllideb
Roedd y cyhoeddiadau allweddol yn y Gyllideb yn cynnwys:
– Pecyn £2.2bn o ddiwygiadau Credyd Cynhwysol i ganiatáu i hawlwyr gadw mwy o’r budd-dal os ydynt yn ennill mwy o waith.
– Gwerth tua £7bn o doriadau i ardrethi busnes yn dilyn adolygiad i’r dreth eiddo.
– Ailwampio trethiant alcohol yn sylweddol, gan gynnwys torri cost Champagne a prosecco.
– Bydd tafarndai’n cael cymorth gyda chyfradd is newydd o ddyletswydd ar gynhyrchion drafftiau, gan dorri tua 3c oddi ar bris beint fel rhan o’r diwygiadau.
– Bydd codiadau a gafodd eu cyhoeddi yn flaenorol mewn trethi alcohol a thanwydd hefyd yn cael eu dileu.
– Toriad yn y gordal sy’n cael ei godi ar elw banc o 8% i 3%.
– Bydd teithiau hedfan rhwng meysydd awyr yng Nghymru, Lloegr, yr Alban a Gogledd Iwerddon yn destun cyfradd is newydd o Doll Teithwyr Awyr o fis Ebrill 2023.