Mae Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Simon Hart, wedi beio system iechyd Cymru am yr arafwch o ran cyflwyno brechlynnau Covid-19 o’i gymharu â gweddill y Deyrnas Unedig.

Dywedodd bod gan system iechyd Cymru “swm sylweddol” o frechlynnau coronafeirws a allai fod wedi cael eu gweinyddu eisoes.

Mae Llywodraeth Cymru wedi wynebu beirniadaeth yn ystod yr wythnos ddiwethaf am frechu cyfran lai o’i phoblogaeth na gwledydd eraill y Deyrnas Unedig.

Clywodd Pwyllgor Materion Cymreig Tŷ’r Cyffredin mai 3,215 fesul 100,000 o bobl oedd y gyfradd frechu o ran y dos cyntaf o’r brechlyn yng Nghymru.

Mae hyn yn cymharu â 3,514 yn yr Alban, 4,005 yn Lloegr a 4,828 yng Ngogledd Iwerddon.

Dywedodd Simon Hart fod tua 300,000 o frechlynnau wedi’u danfon i Gymru a bod bron i 115,000 wedi’u rhoi i bobol.

“Rhywle yn y system yng Nghymru mae nifer sylweddol o frechlynnau wedi’u darparu nad ydynt wedi’u rhoi i naill ai feddygfeydd neu leoliadau clinigol eraill lle gallent gael eu darparu,” meddai.

“Felly dydw i ddim yn gwybod pam mae hynny’n wir. Y cyfan rwy’n ei wybod yw bod y 300,000 o frechlynnau wedi’u danfon ac eto dim ond tua thraean o’r rheini sydd wedi’u rhoi.

“Dydw i ddim mewn sefyllfa i ateb pam y gallai hynny fod.”

“Gall wastad fod yn well, gall wastad fod yn gyflymach, a gall wastad fod yn fwy trylwyr”

Roedd Simon Hart yn cael ei holi gan Gadeirydd y Pwyllgor Materion Cymreig, ei gyd-Geidwadwr Stephen Crabb AS, a ofynnodd iddo a oedd problem gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig o ran darparu brechlynnau i Gymru.

“Gall wastad fod yn well, gall wastad fod yn gyflymach, a gall wastad fod yn fwy trylwyr,” meddai Simon Hart.

“Ni fyddwn yn fodlon nes bod pawb wedi’i gael o fewn yr amserlen fyrraf bosibl.

“Wrth gwrs, byddai’n rhaid i chi ofyn i Iechyd Cyhoeddus Cymru a Llywodraeth Cymru er mwyn cael ateb cynhwysfawr i’ch cwestiwn.”

Disgwyl i 700,000 o bobol yng Nghymru gael pigiad erbyn canol mis Chwefror

Mae Llywodraeth Cymru eisoes wedi cyfaddef bod rhaglen frechu’r wlad wedi bod yn arafach nag mewn mannau eraill yn y Deyrnas Unedig, ond mae wedi addo gwneud “camau sylweddol” yn y broses o’i chyflwyno.

Dywedodd y Gweinidog Iechyd, Vaughan Gething, bod disgwyl i 700,000 o bobl gael pigiad erbyn canol mis Chwefror.

Roedd 112,973 o bobl wedi derbyn eu dos cyntaf yng Nghymru ddydd Iau (Ionawr 14), sef cyfanswm o tua 3.5% o’r boblogaeth.

“Dyma’r un sefyllfa ag yng ngweddill y Deyrnas Unedig”

Wrth ymateb i sylwadau Simon Hart, dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru wrth golwg360: “Yn ystod mis Rhagfyr, cafodd Cymru dros 250,000 dos o’r brechlyn Pfizer.

“Cyn Rhagfyr 30, roedd rheolau’r MHRA (y rheoleiddiwr) yn golygu bod yn rhaid cadw 50% o’r brechlynnau hyn wrth gefn ar gyfer ail ddos.

“Newidiodd yr MHRA ei safbwynt a dywedodd y gellid rhoi’r ail ddos hyd at 12 wythnos ar ôl y cyntaf.

“Mae hyn yn golygu y gallwn yn awr ddefnyddio’r holl frechlynnau Pfizer presennol. Roedd hyn yn golygu nad oedd yn rhaid i ni gadw 50% o frechlynnau mewn cronfeydd wrth gefn mwyach.

“Dyma’r un sefyllfa ag yng ngweddill y Deyrnas Unedig ac rydym yn disgwyl defnyddio’r holl stoc hwn erbyn canol mis Chwefror.

“Mae byrddau iechyd yn derbyn dyraniad wythnosol yn seiliedig ar gyfran poblogaeth grwpiau blaenoriaeth i fodloni’r amserlen hon.”

Galw am ddosbarthu brechlyn Covid-19 yn ôl y galw yn hytrach nag yn ôl y boblogaeth

Lleu Bleddyn

Yn ôl Rhun ap Iorwerth, dylai fformiwla sy’n targedu pobol hŷn a’r grwpiau mwyaf bregus gael ei ddefnyddio yn hytrach na fformiwla Barnett

Galw am frechu staff gofal plant yr un pryd ag athrawon

“Er bod cyfraddau trosglwyddo ymysg plant hŷn yn uwch, mae ymbellhau cymdeithasol mewn gofal plant yn llawer mwy cymhleth.”