Mae adroddiad gan banel annibynnol wedi cyhuddo Heddlu Llundain o “ffurf ar lygredd sefydliadol” am guddio neu wadu methiannau’n ymwneud â llofruddiaeth y Cymro Daniel Morgan.

Yn ôl y Farwnes Nuala O’Loan, cadeirydd y panel, prif nod yr heddlu oedd “amddiffyn ei hun” am fethu â chydnabod nifer o fethiannau ers y llofruddiaeth.

Cafodd Daniel Morgan, oedd yn dditectif preifat, ei ladd â bwyell ym maes parcio tafarn y Golden Lion yn Sydenham yn ne-ddwyrain Llundain ar Fawrth 10, 1987.

Er gwaethaf pum ymchwiliad gan yr heddlu, yn ogystal â chwest, does neb wedi’i ddwyn i gyfiawnder dros y farwolaeth, gyda Heddlu Llundain yn cyfaddef fod llygredd wedi llesteirio’r ymchwiliad gwreiddiol.

Dywed yr adroddiad fod ar Heddlu Llundain ymddiheuriad i deulu Daniel Morgan a’r cyhoedd am fethu â mynd i’r afael â methiannau systemig a methiannau swyddogion unigol.

‘Diwylliant o lygredd a chelu’

Mewn datganiad drwy eu cyfreithiwr, dywed teulu Daniel Morgan eu bod nhw’n “croesawu’r gydnabyddiaeth” am y methiannau.

“Rydyn ni’n croesawu’r gydnabyddiaeth ein bod ni – a’r cyhoedd yn ehangach – wedi cael ein gadael i lawr dros ddegawdau gan ddiwylliant o lygredd a chelu gan Heddlu Llundain, llygredd sefydledig sydd wedi treiddio cyfundrefnau olynol Heddlu Llundain a thu hwnt hyd heddiw.”

Roedd yn rhaid i Priti Patel, Ysgrifennydd Cartref San Steffan, gyhoeddi’r adroddiad ar lofruddiaeth Daniel Morgan erbyn yfory (Mehefin 16), ac roedd hi’n wynebu pwysau i’w gyhoeddi ar fyrder.

Clywodd Aelodau Seneddol dair wythnos yn ôl fod teulu Daniel Morgan yn credu bod yr oedi cyn cyhoeddi “wedi ychwanegu at ein poen” – a’u bod nhw am i Priti Patel ailystyried y mater cyn gynted â phosib.

Dywedodd Priti Patel wrth Dŷ’r Cyffredin heddiw fod yr adroddiad “hynod frawychus” wedi datgelu enghreifftiau o “ymddygiad llygredig” a “chyfres o gamgymeriadau” gan Heddlu Llundain, a wnaeth “ddinistrio, yn anadferadwy, y siawns am erlyniad llwyddiannus”.

Daniel Morgan

Pryderon am ddiffyg tryloywder wrth aros am adroddiad i lofruddiaeth Daniel Morgan

Chris Bryant yn cyhuddo’r Ysgrifennydd Cartref Priti Patel o rwystro’r cyhoeddiad, ond “nid ydym wedi’i dderbyn eto” medd gweinidog y Swyddfa Gartref