Mae miliynau o deuluoedd ar Gredyd Cynhwysol yn wynebu “ansicrwydd” ar ôl i adolygiad o wariant y Llywodraeth beidio â mynd i’r afael â galwadau am ymestyn cynnydd mewn budd-daliadau, mae elusennau wedi rhybuddio.

Ers mis Ebrill eleni, mae hawlwyr Credyd Cynhwysol wedi cael hwb o £20 yr wythnos mewn ymateb i bandemig y coronafeirws.

Mae disgwyl i’r mesur dros dro ddod i ben ym mis Ebrill 2021, gan annog elusennau i alw ar y Llywodraeth i ymestyn y cynnydd, neu ei wneud yn barhaol.

Fodd bynnag, ni roddodd y Canghellor Rishi Sunak sylw i’r galwadau hyn pan gyhoeddodd ei Adolygiad Gwariant yn Nhŷ’r Cyffredin, gan arwain at ffigurau cymunedol yn ei annog i ailystyried.

Dywedodd yr elusen digartrefedd ieuenctid Centrepoint ei bod wedi dadlau’n gryf dros gadw’r cynnydd o £20 mewn Credyd Cynhwysol, sydd wedi gwneud “gwahaniaeth enfawr o ddydd i ddydd i filoedd o bobol ifanc ddi-waith”.

Dywedodd Paul Noblet, pennaeth materion cyhoeddus Centrepoint: “Mae methiant y llywodraeth i ymrwymo i gadw’r codiad presennol mewn Credyd Cynhwysol yn siomedig dros ben a bydd yn pwyso’n drwm ar feddyliau miliynau o bobol y mae’r cynnydd o £20 yr wythnos wedi gwneud gwahaniaeth enfawr iddynt.

“Mae amser o hyd i’r llywodraeth fyfyrio ar y mater hwn rhwng nawr a diwedd mis Mawrth ac rydym yn eu hannog i ailfeddwl.”

“Wedi ein syfrdanu”

Canmolodd Anastasia Berry, cyd-gadeirydd polisi’r Cyngor Llyfrau a rheolwr polisi’r Gymdeithas MS, y Llywodraeth am gydnabod y cymorth ychwanegol yr oedd ei angen ar hawlwyr Credyd Cynhwysol yn ystod yr pandemig, ond ychwanegodd: “Er gwaethaf nifer o lythyrau a deiseb o 119,000 o lofnodion a anfonwyd at y Canghellor i alw am [gadw’r] cynnydd o £20 yr wythnos, roedd yr adolygiad o wariant heddiw yn enghraifft arall o’r Llywodraeth yn gwrthod cydnabod yr heriau ariannol y mae pobol anabl yn eu hwynebu o ganlyniad i’r pandemig.

“Mae rhoi 37c ychwanegol iddynt – yn unol â chwyddiant – wedi ein syfrdanu.”

“Ergyd drom”

Cafodd y canghellor hefyd ei feirniadu gan Stephen Timms, AS Llafur a chadeirydd y Pwyllgor Gwaith a Phensiynau.

Dywedodd: “Mae miliynau o bobol ar Gredyd Cynhwysol bellach yn wynebu cyfnod Nadolig ansicr, heb wybod a fydd y Llywodraeth yn torri eu hincwm o £20 yr wythnos fis Ebrill nesaf.

“Yn y cyfamser, bydd pobol hŷn ar fudd-daliadau, sydd eisoes wedi colli allan ar y cynnydd oherwydd bod systemau’r Adran Gwaith a Phensiynau yn rhy hen ffasiwn, yn cael cynnydd o ddim ond 0.5% y flwyddyn nesaf.

“Mae’n rhaid i’r Llywodraeth ailfeddwl. Os nad yw’n gwneud hynny – bydd rhai o’r bobl fwyaf bregus ein cymdeithas yn wynebu gaeaf anodd heb unrhyw gymorth ychwanegol.”