Mae cynllun newydd i helpu’r rhai sy’n wynebu caledi ariannol sylweddol o ganlyniad i broblemau diogelwch tân yn cael ei lansio heddiw (Mehefin 27).
Bydd y cynllun newydd yn darparu cymorth annibynnol wedi’i deilwra i lesddeiliaid sy’n cael eu heffeithio gan y sefyllfa.
Yn dilyn trychineb Grenfell, daeth i’r amlwg bod yna ddiffygion diogelwch tân mewn nifer o fflatiau, ac er bod Llywodraeth Cymru wedi cytuno i dalu i ailgladio tai cymdeithasol, mae nifer o lesddeiliaid preifat yn wynebu costau er mwyn gwneud gwelliannau i ddiogelwch tân a gwaith ailgladio.
Mae’r Cynllun Cymorth i Lesddeiliaid, a fydd yn agor heddiw am 10 y bore, wedi’i dargedu at lesddeiliaid sy’n berchen-feddianwyr, a phreswylwyr sydd wedi cael eu dadleoli.
Bydd pob lesddeiliad sy’n gymwys ar gyfer y cynllun yn derbyn cyngor gan Gynghorydd Ariannol Annibynnol, gyda’r costau llawn yn cael eu talu gan Lywodraeth Cymru.
Y gobaith yw y bydd y cyngor yn eu helpu i wneud y penderfyniad sy’n gywir iddyn nhw ac, os mai gwerthu eu heiddo yw’r opsiwn cywir, bydd Llywodraeth Cymru yn eu galluogi i werthu eu heiddo am bris marchnad teg.
‘Dim ateb cyflym na hawdd’
Wrth lansio’r cynllun, dywedodd Gweinidog Newid Hinsawdd Cymru, Julie James, y bydd y rhaglen yn “helpu’r rhai y mae angen cymorth arnynt fwyaf”.
“Hoffwn i fanteisio ar y cyfle hwn i ddiolch i’n partneriaid allanol a’r arbenigwyr sector sydd wedi ein helpu ni i ddatblygu’r cynllun hwn mor gyflym,” meddai.
“Mae eu cymorth a’u gwaith caled wedi bod yn hanfodol wrth benderfynu ynghylch y meini prawf cymhwysedd a’r prosesau cymorth cywir.
“Rhaid i’r gwaith o fynd i’r afael â diffygion diogelwch tân mewn adeiladau uchder canolig ac uchel iawn fynd y tu hwnt i gladin, i sicrhau bod yr adeiladau hyn mor ddiogel ag y gallant fod.
“Dyma fu ein bwriad o’r dechrau un ac, er ei fod yn gwneud nodi problemau ac wedyn gweithredu i’w datrys yn fwy cymhleth o lawer, dyma’r opsiwn cywir.
“Nid oes unrhyw atebion cyflym na hawdd, ond nid oes lle ar gyfer cyfaddawdu wrth sicrhau atebion cywir a chynaliadwy.
“Gallai unrhyw beth llai arwain at ragor o broblemau’n codi, ac mae’n bwysig imi ein bod yn datrys y problemau hyn unwaith ac am byth.
“Rhaid cael hyn yn iawn – i ddatrys y broblem hon nawr ac ar gyfer y dyfodol.”
Arian nid cyngor sydd ei angen ar gyfer cladin, yn ôl y Ceidwadwyr Cymreig
Mae’r Ceidwadwyr Cymreig wedi galw ar y Blaid Lafur i gyflwyno cyllid i bobol sy’n byw mewn fflatiau gyda chladin peryglus ar unwaith.
Dywedodd Janet Finch-Saunders, llefarydd y Ceidwadwyr Cymreig dros Dai, y Ceidwadwyr Cymreig: “Ers blynyddoedd, mae pobol yng Nghymru wedi bod yn byw mewn ofn o ganlyniad i gladin peryglus gydag ychydig iawn o help yn dod gan y Llywodraeth Lafur.
“Nid oes angen cyngor ar bobol sy’n byw yn y fflatiau hyn, maen nhw angen mynediad at arian parod.
“Tra bod Llywodraeth Geidwadol y Deyrnas Unedig wedi bod yn arwain y ffordd wrth ymdrin â chladin peryglus, mae Llafur yng Nghymru wedi bod rhy araf yn cyflwyno cyllid.
“Mae’n hanfodol bod cymorth ariannol ar gael fel nad yw pobol yn cael eu gorfodi i werthu eu fflatiau i’r Gweinidog, a’u bod nhw’n gallu byw yn eu cartrefi heb ofn.
“Mae angen i weinidogion Llafur ym Mae Caerdydd drin y mater hwn gyda’r difrifoldeb y mae’n ei haeddu a sicrhau bod pobol sy’n byw mewn fflatiau peryglus yn gallu cael gafael ar arian parod yn gyflym,” meddai.