Mae Cefin Campbell, llefarydd amaethyddiaeth a materion gwledig Plaid Cymru yn y Senedd, wedi beirniadu Bargen Fasnach Awstralia fel un sydd yn “amgylcheddol anllythrennog” ac yn “frad difrifol o ffermwyr Cymru”.

Yn y Sunday Times, dywedodd fod “risg gwirioneddol” y bydd y mewnlifiad o gig eidion a chig oen rhatach o Awstralia’n tanseilio cynnyrch domestig.

Dywedodd ymhellach fod y fargen yn gwneud “fawr o synnwyr economaidd”, a’i bod yn “amgylcheddol anllythrennog”.

Fe dynnodd e sylw at y ffaith fod llawer o gig eidion sydd wedi ei fewnforio i Gymru yn dod o Iwerddon, tra bydd e nawr yn dod o ben draw’r byd.

Mae’n galw am frand swyddogol “Gwnaed yng Nghymru” i helpu i hyrwyddo defnydd Cymru o nwyddau a gwasanaethau sydd wedi’u cynhyrchu yng Nghymru.

Daw’r alwad ar drothwy’r Sioe Amaethyddol.

Cyfnod sy’n ‘debycach i aeaf caled’

“Gyda’r haf arnom ni, byddai cymunedau gwledig ar draws y wlad fel arfer yn paratoi ar gyfer wythnosau o sioeau a ffeiriau, ond mae digwyddiadau’r misoedd a’r blynyddoedd diwethaf wedi gadael y cyfnod hwn yn teimlo’n debycach i aeaf caled,” meddai Cefin Campbell.

“Mae’n amlwg bod y ffordd wledig o fyw a’r rhai sy’n ennill bywoliaeth o’r tir yn wynebu bygythiadau o bob cyfeiriad – gan gynnwys o’r pandemig, Brexit, newid hinsawdd neu’r ansicrwydd a achosir gan Fil Amaethyddiaeth Llywodraeth Lafur Cymru sydd ar fin digwydd.

“Rwy’n credu’n gryf bod gan sector amaethyddol Cymru botensial enfawr.

“Gan gynhyrchu bwyd a diod ymysg yr ansawdd uchaf yn y byd, mae Plaid Cymru wedi bod yn eiriolwr ers tro byd dros gymell busnesau i ddod o hyd iddynt yn lleol, gan gwtogi’r gadwyn gyflenwi a  chreu swyddi drwy roi hwb i lefelau caffael.

“Dyna pam rwy’n galw am frand swyddogol ‘Gwnaed yng Nghymru’ i helpu Pobl Cymru i adnabod y cynnyrch sydd wedi’i wneud yma.

“Yn hytrach na chaniatáu cytundebau Torïaidd sy’n amlwg yn cyflenwi cynnyrch rhad o ansawdd isel i’n siopau a’n harchfarchnadoedd, gallwn werthu ein bwyd a’n diod gorau i’r byd er budd ein ffermwyr, yn hytrach na ar draul ein ffermwyr.”

Cytundeb Awstralia yn gosod “cynsail gwael” am gytundebau masnach y dyfodol, medd undeb amaeth

Jacob Morris

Daw’r sylwadau yn dilyn cyfarfod y Pwyllgor Materion Cymreig yn San Steffan