Mae Llŷr Gruffydd AoS wedi beirniadu Comisiynydd Cenedlaethau’r Dyfodol Cymru, Sophie Howe, ar ôl iddi ddyfynnu ffigwr “camarweiniol” am effaith ffermio ar yr amgylchedd.
Gyda phobol ar draws y byd wedi stopio bwyta cynnyrch anifeiliaid ar gyfer ‘Veganuary’ eleni, roedd y Comisiynydd wedi trydar ei chefnogaeth yn ogystal â “rhywfaint o gymhelliant gyda i’ch helpu i gadw at eich nod”.
“Rydym yn argymell y dylai Llywodraeth nesaf Cymru sefydlu System Llesiant Cenedlaethol i wella iechyd y genedl a lleihau’r galw ar wasanaethau. Gallai lleihau ein cymeriant o gig wneud gwahaniaeth mawr gyda Sefydliad Iechyd y Byd yn hawlio mai cig, ynghyd ag ysmygu yw un o brif achosion canser,” meddai.
Ac aeth ymlaen i ddweud: “Mae cadw da byw ar gyfer cig, wyau a llaeth yn cynhyrchu 14.5% o allyriadau nwyon tŷ gwydr byd-eang, yr ail ffynhonnell uchaf o allyriadau a mwy na’r holl gludiant gyda’i gilydd.”
Raising livestock for meat, eggs and milk generates 14.5% of global greenhouse gas emissions, the second highest source of emissions and greater than all transportation combined.
— Future Gen Cymru (@futuregencymru) January 18, 2021
Ffigwr y Sefydliad Bwyd ac Amaethyddiaeth (FAO) yw hwnnw, ond yn ôl Llŷr Gruffydd AoS roedd yn “gamarweiniol” yng nghyd-destun Cymru.
“Pam dyfynnu ffigwr byd-eang camarweiniol pan mae adroddiad Hybu Cig Cymru a Phrifysgol Bangor yn dangos bod gan Gymru un o’r systemau cynhyrchu cig mwyaf cynaliadwy yn y byd? (Dim ond traean o’r allyriadau CO2 cyfartalog byd-eang fesul kg). Gwell dweud wrth bobol fwyta cynnyrch o Gymru!” meddai.
Hey @futuregencymru Why quote a misleading global figure when a recent @HybuCigCymru & @BangorUni report shows Wales has one of the most sustainable meat-production systems in the world? (Just a third of the global average CO2 emissions per kg). Better to say eat Welsh produce!
— Llyr Gruffydd AS/MS (@LlyrGruffydd) January 18, 2021
Diolchodd y Comisiynydd i Llŷr Gruffydd, gan ddweud bod bwyta cynnyrch lleol yn “ffordd wych o leihau eich ôl troed carbon”.
Ond awgrymodd yr Aelod Plaid Cymru dros Ranbarth Gogledd Cymru y dylai “annog cigyddwyr cydwybodol i brynu cynnyrch Cymreig”.
Maybe you could publish a similar thread encouraging climate-conscious meat-eaters to buy Welsh meat produce?
— Llyr Gruffydd AS/MS (@LlyrGruffydd) January 18, 2021
Gallai cig oen a chig eidion Cymru “fod ymhlith y systemau ffermio mwyaf cynaliadwy”