Gellid rhoi Cymru dan glo cenedlaethol newydd er mwyn atal cynnydd sydyn mewn achosion o’r coronafeirws, mae’r Gweinidog Iechyd wedi rhybuddio.

Dywedodd Vaughan Gething efallai na fydd y mesurau lleol sydd ar waith ar draws rhannau o’r wlad yn ddigon dros fisoedd y gaeaf.

Ddydd Llun, dywedodd Mr Gething y gallai’r pythefnos nesaf weld cyfraddau heintio yng Nghymru yn cyrraedd lefelau nas gwelwyd ers uchafbwynt y feirws yn y gwanwyn – ac arweiniodd hynny at straen enfawr ar wasanaethau iechyd.

Caiff penderfyniad ei wneud yn y dyddiau nesaf, meddai, ynghylch a ddylid cynnal y cloeon lleol presennol neu osod mesurau newydd ar gyfer Cymru gyfan.

Dywedodd Mr Gething wrth sesiwn friffio Covid-19 Llywodraeth Cymru: “Mae’r mesurau rydym wedi’u rhoi ar waith ar lefel leol a chenedlaethol wedi ein helpu i reoli lledaeniad y feirws hyd yma.

“Fodd bynnag, mae pryder cynyddol na fydd y rhain yn ddigon drwy’r gaeaf oherwydd bod y feirws yn lledaenu mor gyflym.”

Ychwanegodd: “Nid wyf am godi ofn ar bobl, ond rwyf am i bobl ddeall ein bod o bosibl yn wynebu ychydig fisoedd anodd iawn.”

“Ystyried pob mesur”

Pan ofynnwyd iddo pa gyfyngiadau newydd posibl oedd yn cael eu trafod, dywedodd Mr Gething: “Rydym yn ystyried pob mesur, p’un a ydym yn cynnal cyfyngiadau lleol neu’n symud i ddarlun cenedlaethol.”

Mynychodd ef a’r Prif Weinidog Mark Drakeford gyfarfod Cobra o dan gadeiryddiaeth Boris Johnson fore Llun, lle bu’r Prif Weinidog yn trafod strategaeth tair haen arfaethedig Lloegr, lle caiff ardaloedd eu labelu fel risg ganolig, uchel neu uchel iawn er mwyn llywio mesurau priodol.

Dywedodd Mr Gething y byddai Llywodraeth Cymru yn “ystyried” system Lloegr ac y byddai’n “gwylio gyda diddordeb” o ran ei chanlyniadau.

Dywedodd Mr Gething y byddai Cymru hefyd yn ystyried mabwysiadu’r cyfyngiadau “torri cylched,” fel y’u gelwir yn yr Alban, lle mae tafarndai a bwytai yn yr ardal boblog yng nghanol y wlad wedi gorfod cau am bythefnos.

Ffigurau diweddaraf

Mae’r ffigurau diweddaraf yn dangos bod cyfradd achosion Covid-19 wythnosol Cymru bellach yn fwy na 100 o achosion i bob 100,000 o bobl.

Ac mae arolwg heintiau’r Swyddfa Ystadegau Gwladol yn awgrymu bod gan un person o bob 500 y feirws yng Nghymru.

Dywedodd Mr Gething yr amcangyfrifir bod y rhif-R ar gyfer Cymru bellach yn 1.37, tra bod nifer y bobl â’r feirws yn ysbytai Cymru yn fwy na 330, i fyny o 100 yr wythnos diwethaf, ac yn dal i godi.