Mae Boris Johnson wedi wfftio’r awgrym y gallai honiadau am ei ymddygiad niweidio siawns ei blaid o wneud enillion yn etholiadau’r Senedd.
Roedd y Prif Weinidog yn siarad yn ystod ymweliad â ffatri yn Wrecsam yn dilyn honiadau y bu iddo ddweud y byddai’n well ganddo gael “cyrff yn pentyrru’n uchel yn eu miloedd” na gweithredu trydydd set o gyfyngiadau clo coronafeirws.
Disgrifiodd yr honiadau fel “sbwriel llwyr” ar ôl i fanylion trafodaeth, y dywedwyd iddi gael ei chynnal yn Stryd Downing yn yr hydref, gael eu hadrodd gan y Daily Mail.
Daeth taith Mr Johnson o amgylch Net World Sports ar ystâd ddiwydiannol y dref hefyd yn dilyn honiadau gan ei gyn-brif gynorthwyydd, Dominic Cummings, fod gwaith adnewyddu ar ei fflat yn cael ei ariannu gan roddwyr i’r Blaid Geidwadol.
‘Wal Goch’
Gwnaeth y Torïaid enillion sylweddol yn ystod etholiad cyffredinol 2019, gan gynnwys yn Wrecsam, De Clwyd a Delyn, a oedd unwaith yn rhan o’r hyn a elwir yn “Wal Goch” Llafur.
Pan ofynnwyd iddo a allai’r honiadau ynghylch ei ymddygiad niweidio siawns ei blaid o berfformiad tebyg yn etholiadau Cymru fis nesaf, dywedodd y Prif Weinidog ei fod yn credu bod gan bobl fwy o ddiddordeb yn ei gynlluniau i leddfu cyfyngiadau clo yn Lloegr.
Dywedodd: “Rwy’n credu, mewn gwirionedd, nad dyna lle mae [diddordeb] y cyhoedd yr wyf yn siarad â nhw heddiw.
“Yr hyn yr oeddent am glywed amdano yw ein cynlluniau ar gyfer twf swyddi, ar gyfer cyflawni’r map ffordd o gam 12 Ebrill i gam 17 Mai.”
Gan fynd drwodd i Fehefin 21, [yr hyn maen nhw eisiau clywed yw) sut olwg fydd ar y byd ac i ba raddau rydyn ni wir yn mynd i fod yn pweru drwy hyn.
“Fel y mae pethau ar hyn o bryd, rwy’n credu bod gennych siawns dda iawn o agor popeth.
“Ond mae’n rhaid i ni fod yn ofalus, ac mae’n rhaid i ni fynd ar sail y data ac nid y dyddiadau.”
‘Calon-galed’
Er bod Mr Johnson wedi gwadu gwneud y sylwadau, mae ei sylwadau ar y cyfyngiadau clo wedi cael eu beirniadu gan ymgeisydd Plaid Cymru, Carrie Harper, sy’n sefyll i gael ei hethol i’r Senedd yn Wrecsam.
Mae’r gwleidydd, sy’n cynrychioli Queensway ar Gyngor Wrecsam, wedi galw arno i ymddiswyddo dros y mater.
Wrth siarad ar ôl ei ymweliad, dywedodd y Cynghorydd Harper: “Mae sylwadau calon-galed y dyn hwn yn gwbl warthus.
“Mae pobl yn dioddef, maen nhw’n galaru am anwyliaid ac mae’n siarad am ‘bentyrru’r cyrff yn uchel’ yn breifat.”
Mae’r sgandal ddiweddaraf hon yn dangos i ni fod Boris Johnson yn anaddas i fod yn arweinydd ar unrhyw lefel, heb sôn am fod yn Brif Weinidog yn llywyddu dros yr argyfwng mwyaf ers yr Ail Ryfel Byd. Dylai ymddiswyddo.”
“Atgas”
Disgrifiodd llefarydd ar ran Llafur Cymru y sylwadau honedig fel rhai “atgas”.
Dywedodd: “Mae pobl yng Nghymru yn gwybod nad yw’r Torïaid byth yn rhoi buddiannau Cymru yn gyntaf.
“Maen nhw wedi ymddwyn yn anghyfrifol drwy gydol y pandemig ac maen nhw bellach yng nghanol [ffrae] Stryd Downing [am] honiadau am sylwadau atgas a briodolir i Boris Johnson yn y cyfryngau.
“Cymharwch y diffyg arweinyddiaeth foesol gan Boris Johnson a’r Torïaid gydag arweinyddiaeth ofalus a thosturiol Mark Drakeford ac mae’n amlwg pam mae pobl ar draws Cymru yn dweud y byddan nhw’n cefnogi Llafur Cymru ar 6 Mai.”
Dywedodd ymgeisydd y Democratiaid Rhyddfrydol, Tim Sly: “Os yw Mr Johnson wedi gwneud y sylwadau hyn mewn gwirionedd mae’n dangos difaterwch dideimlad i ddioddefaint y bobl y mae’n honni eu cynrychioli.
“Ond i Mr Johnson honni nad oes gan bleidleiswyr Cymru ddiddordeb mewn p’un a ddywedodd y pethau annymunol iawn hyn, mae hynny’n sarhaus iawn i’r miloedd lawer o bobl yng Nghymru sydd wedi colli anwyliaid, neu sydd wedi dioddef o Covid eu hunain.
“Mae pobl Gogledd Cymru yn haeddu llawer gwell na hyn. Mae angen ymchwiliad cyhoeddus llawn arnom i ymdriniaeth wallus llywodraeth y Deyrnas Unedig o’r pandemig.”
- Mae’r rhestr lawn o ymgeiswyr sy’n sefyll i gynrychioli Wrecsam yn y Senedd fel a ganlyn: Paul Ashton (Plaid Diddymu Cynulliad Cymru), Charles Dodman (Reform UK), Lesley Griffiths (Llafur), Carrie Harper (Plaid Cymru), Jeremy Kent (Ceidwadwyr), Aaron Norton (Gwlad), Sebastian Ross (UKIP), Tim Sly (Democratiaid Rhyddfrydol).