Mae Covid-19 wedi arwain at gynnydd mwy nag erioed mewn ansicrwydd bwyd yn y Deyrnas Unedig – ond hefyd gwelliant mewn arferion bwyta ymhlith y rhai a gafodd fwy o amser rhydd, yn ôl astudiaeth.

Cododd ansicrwydd bwyd yn ystod y pandemig, wedi’i yrru gan ostyngiad mewn incwm a llai o fynediad at fwyd fforddiadwy, yn ôl adolygiad gan yr Asiantaeth Safonau Bwyd a’r grwp ymchwil Demos.

Amcangyfrifir bod 14% o aelwydydd, neu bedair miliwn o bobl – gan gynnwys 2.3 miliwn o blant, wedi profi ansicrwydd bwyd cymedrol neu ddifrifol yn y chwe mis ar ôl dechrau’r cyfyngiadau symud ym mis Mawrth 2020, o’i gymharu ag 11.5% cyn y pandemig, canfu ymchwil gan elusen y Sefydliad Bwyd.

Canfu arolwg barn ar ran yr Asiantaeth Safonau Bwyd fod 40% o bobol wedi helpu eraill drwy siopa am fwyd i rywun a oedd yn hunanynysu yn ystod y pandemig, gyda 23% wedi derbyn y math hwn o gefnogaeth.

Mae ychydig o dan ddwy ran o dair (63%) yn cytuno mai cyfrifoldeb y Llywodraeth yw sicrhau nad oes neb yn mynd yn llwglyd.

Mae’r adroddiad hefyd yn datgelu newid yn neiet pobl yn ystod Covid-19, gyda 32% o’r rhai a holwyd yn dweud eu bod yn bwyta prif brydau mwy iach, ond 33% yn bwyta byrbrydau mwy afiach.

Mae hanner (51%) o bobol wedi coginio gartref yn fwy drwy gydol y pandemig, yn enwedig y rhai sy’n byw yn Llundain (60%), tra bod pobol ar incwm uwch a’r rhai ar aelwydydd o bedwar neu fwy o bobol (59%) wedi coginio gartref yn fwy yn ystod y pandemig.

O’r rhai a goginiodd fwy yn ystod y pandemig, mae 82% yn disgwyl i’r newid hwn barhau.

Rhai “wedi cael trafferth bwydo eu hunain a’u teuluoedd”

Dywedodd prif weithredwr yr Asiantaeth Safonau Bwyd, Emily Miles: “Mae’n amlwg o’r ymchwil hwn bod ein profiadau o fwyd wedi amrywio’n helaeth yn ystod y pandemig.

“Er bod rhai wedi gweld arferion bwyta’n gwella, ac o bosibl wedi gwneud gwelliannau am oes i’w deiet, mae eraill wedi cael trafferth bwydo eu hunain a’u teuluoedd.

“Rhaid i bob un ohonom mewn llywodraeth bellach feddwl am yr hyn y mae hyn yn ei olygu i ddyfodol bwyd ac iechyd y cyhoedd.”

Pobol wedi “gwastraffu llai o fwyd ac wedi prynu a siopa’n fwy lleol”

Dywedodd Rose Lasko-Skinner, uwch ymchwilydd Demos a chyd-awdur yr adroddiad: “Mae ein hymchwil yn amlygu tri newid allweddol yn arferion bwyta a bwyta pobl yn ystod y pandemig.

“Mae’r cyntaf yn gynnydd gwaeth nag erioed mewn ansicrwydd bwyd a achosir gan rwystrau ffisegol ac ariannol newydd i brynu bwyd o ganlyniad i’r pandemig.

“Mae’r ail yn welliant posibl mewn arferion bwyta i’r rhai sydd wedi cael mwy o amser rhydd ac wedi treulio mwy o amser gartref.

“Ac mae’r newid olaf yn ymwybyddiaeth newydd ymhlith cwsmeriaid, gyda phobol wedi gwastraffu llai o fwyd ac wedi prynu a siopa’n fwy lleol.”