Mae Prif Weinidog y Deyrnas Unedig, Boris Johnson, wedi mynnu bod ei Lywodraeth wedi cyflawni Brexit.

Yn sesiwn Cwestiynau’r Prif Weinidog, dywedodd arweinydd Llafur, Keir Starmer: “Flwyddyn yn ôl fe safodd y Prif Weinidog ar risiau Stryd Downing ac addo i’r wlad – dyma oedd ei eiriau – ‘toriad parhaol o siarad am Brexit’.

“All y Prif Weinidog ddweud wrthym, sut mae hynny’n mynd?”

Cyhuddodd Boris Johnson Keir Starmer o “gadw’n ddistaw” ar y mater, gan ychwanegu: “Tybed beth sydd wedi ei gadw rhag gofyn y cwestiwn hwn cyhyd.

“Fe wnaethon ni gyflawni Brexit ar Ionawr 31 rhag ofn iddo fethu sylwi.”

Ychwanegodd Keir Starmer: “12 mis yn ôl dywedodd wrth bobol Prydain fod ganddo gytundeb ‘oven ready’.

“Wnaeth o ddim yn dweud ei fod wedi cael hanner cytundeb, wnaeth o ddim yn dweud y byddai’r cam nesaf yn anodd iawn, iawn.

“Yn wir dywedodd wrth bobol Prydain – roedd hyn cyn yr etholiad –bod ‘y siawns o beidio sicrhau cytundeb yn sero’.”

Holodd Keir Starmer pam y dylai unrhyw un gredu beth mae Boris Johnson yn ei ddweud am Brexit.

Dywedodd Starmer wrth Dŷ’r Cyffredin: “Felly, flwyddyn yn ddiweddarach, pam ddylai unrhyw un a ymddiriedodd i’r Prif Weinidog pan ddywedodd fod ganddo gytundeb – gan gynnwys ei Ganghellor – gredu gair y mae’n ei ddweud nawr?”

Atebodd Boris Johnson: “Rwy’n petruso cyn cyhuddo [Keir Starmer] o geisio camarwain pobol yn fwriadol, ond gadewch i ni fod heb unrhyw amheuaeth bod gennym gytundeb oven ready, sef y Cytundeb Ymadael.

“Gallaf ddweud wrtho, beth bynnag a ddigwydd o Ionawr 1, y bydd y wlad hon yn gallu bwrw ymlaen â’n system mewnfudo sy’n seiliedig ar bwyntiau, byddwn yn gallu sefydlu porthladdoedd am ddim, porthladdoedd di-dreth rhydd, mewn mannau lle mae angen swyddi a thwf fwyaf ledled y wlad.

“Byddwn yn gallu anrhydeddu ein haddewid i bobol Prydain a sefydlu safonau lles anifeiliaid uwch, a byddwn yn gallu gwneud cytundebau masnach rydd a byddwn yn cael ein harian yn ôl hefyd.”

“Pobol Prydain fydd yn talu’r pris”

Dywedodd Keir Starmer mai “pobol Prydain fydd yn talu’r pris” os na fydd cytundeb fasnach â’r Undeb Ewropeaidd.

“Fis Medi diwethaf fe wnaeth y Prif Weinidog daro’r hoelen ar ei phen pan ddywedodd y byddai gadael heb fargen, yn ei eiriau ef, yn ‘fethiant gwladweinyddiaeth’.

“Byddai. Byddai’n fethiant llwyr a byddai’n rhaid i bobl Prydain dalu’r pris.

“A yw’r Prif Weinidog yn cytuno â’i gorff gwarchod gwariant ei hun, y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol, mai cost y methiant hwnnw o adael yr Undeb Ewropeaidd heb unrhyw gytundeb fyddai diweithdra uwch, chwyddiant uwch ac economi lai?”

Atebodd y Prif Weinidog: “Y mwyaf y mae’n sôn am Brexit, y mwyaf y gallaf weld pam y ceisiodd osgoi’r pwnc am y flwyddyn ddiwethaf.”

Dywedodd Keir Starmer wrth ASau: “Gofynnodd y Prif Weinidog i mi sut y byddaf yn pleidleisio ar gytundeb nad yw hyd yn oed wedi’i sicrhau – sicrhewch y cytundeb Brif Weinidog, fe wnaethoch ei addo.

“Fe ddywedaf hyn: os oes cytundeb, a gobeithio bod cytundeb, yna bydd fy mhlaid yn pleidleisio er budd y genedl – nid ar linellau gwleidyddol pleidiol, fel y mae o’n ei wneud.”

Ychwanegodd arweinydd y Blaid Lafur: “Mae’r Prif Weinidog wedi gwneud 15 tro pedol, mae ganddo bum cynllun gwahanol ar Covid, a’r wythnos diwethaf fe bleidleisiodd 53 o’i ASau ei hun yn ei erbyn, felly pe bawn i’n ef fyddwn i ddim yn siarad am arweinyddiaeth.”

Bydd Prydain yn “fagnet ar gyfer buddsoddiad tramor”, medd Boris Johnson

Honnodd y Prif Weinidog y bydd y Deyrnas Unedig yn dod yn “fagnet ar gyfer buddsoddiad tramor”, boed cytundeb neu beidio.

Dywedodd Keir Starmer: “Mae’r Prif Weinidog yn sôn am ddiffyg penderfyniad. Mae’n gwbl sownd, dyna’r gwir amdani.

“Mae’n gwbl sownd ac yn petruso rhwng y fargen y mae’n gwybod bod ei hangen arnom a’r cyfaddawd y mae’n gwybod na fydd ei feincwyr cefn yn gadael iddo ei wneud.

Atebodd Boris Johnson: “Nes iddo allu meddwl am safiad ei hun, lapio tywel o amgylch ei ben, penderfynu beth mae’n ei feddwl mewn gwirionedd, rwy’n ei chael hi’n anodd iawn cymryd ei feirniadaethau o ddifrif.

“Yr hyn y gallaf ei ddweud yw y bydd y wlad hon yn barod os oes gennym ddatrysiad fel Canada neu Awstralia, a bydd swyddi’n cael eu creu yn y wlad hon, ledled y Deyrnas Unedig, nid er gwaethaf Brexit ond oherwydd Brexit, oherwydd bydd y wlad hon yn dod yn fagnet ar gyfer buddsoddiad tramor.”

Daeth Keir Starmer i’r casgliad: “Dywedodd y Prif Weinidog ei fod wedi cael cytundeb, wnaeth o ddim.

“Dywedodd y byddai’n diogelu swyddi, ni wnaeth hynny. Dywedodd y byddai’n paratoi ar gyfer unrhyw ganlyniad, nid yw wedi gwneud hynny.

“Beth bynnag a allai ddigwydd yn ystod y dyddiau nesaf does dim amheuaeth bod ei anallu wedi dal Prydain yn ôl.”

Atebodd Boris Johnson: “Mae’n parhau i fod yn ddistaw iawn ar yr hyn y mae’n ei feddwl mewn gwirionedd am gytundeb Brexit.

“Tra ei fod yn rhoi tywel oer o amgylch ei ben a cheisio gweithio allan beth yw ei safbwynt … rydym yn bwrw ymlaen â gwaith y llywodraeth.”

Ian Blackford yn holi pam fod Yr Alban yn “cael ei siafftio”

Gofynnodd arweinydd SNP San Steffan, Ian Blackford pam fod yr Alban yn “cael ei siafftio” drwy beidio â chael trefniant Brexit tebyg i Ogledd Iwerddon.

Dywedodd: “Ddoe, cadarnhawyd bod Gogledd Iwerddon yn cael y gorau o’r ddau fyd – mynediad i farchnad sengl ac undeb tollau’r Undeb Ewropeaidd.

“Mae hyn yn newyddion gwych yng Ngogledd Iwerddon ond mae’n gadael yr Alban, a bleidleisiodd i aros hefyd, gyda’r Brexit anoddaf.

“Mae’r hyn sy’n dda i Ogledd Iwerddon yn siŵr o fod yn ddigon da i’r Alban. Pam mae’r Alban yn cael ei siafftio fel hyn? A all y Prif Weinidog esbonio i fusnesau’r Alban pam mae hyn yn deg?”

Ymatebodd Boris Johnson: “Fel gweddill y Deyrnas Unedig, bydd yr Alban yn elwa o fynediad sylweddol, pwerau datganoledig i’r Alban a bydd yn elwa o adennill arian, ffiniau a chyfreithiau.

“Gan nad wyf byth yn blino ar ddweud wrth (Ian Blackford) er gwaethaf ei holl weiddi, bydd yr Alban yn cymryd rheolaeth dros symiau enfawr o bysgod.”