Rolf Harris ym Mhrifysgol Bangor yn ddiweddar
Mae Prifysgol Bangor wedi rhyddhau datganiad heddiw yn cynghori pobol i yfed dŵr yn hytrach na diodydd meddal llawn siwgwr.

‘Mae ymchwil newydd ym Mhrifysgol Bangor wedi dangos bod yfed diodydd meddal wedi eu melysu â siwgr yn rheolaidd yn gallu arwain at fagu bloneg, atal metabolaeth braster a chodi lefel y glwcos yn y gwaed.  Felly os ydych yn sychedig ac yn meddwl am estyn am ddiod feddal llawn siwgr – peidiwch – gall niweidio eich iechyd tymor hir.  Estynnwch am ddiod o ddŵr yn lle hynny.

Yr hyn a brofodd yr ymchwil yw bod yfed diodydd meddal yn rheolaidd yn newid y ffordd y mae ein cyhyrau’n defnyddio bwyd fel tanwydd, ac yn gwneud iddynt ddewis llosgi siwgrau yn hytrach na braster.  Dangoswyd hefyd y gallai’r newidiadau hyn fod yn rhai parhaol.

Dangosodd yr ymchwilwyr hefyd fod celloedd unigol yn y cyhyrau’n adnabod y diet siwgrllyd ac yn ymateb iddo, ac yn newid sut maent yn defnyddio’r tanwydd, yn yr un ffordd â’r bobl yn yr astudiaeth diodydd meddal.  Gwelwyd y newid i fetabolaeth aneffeithiol yn y cyfranwyr oedd yn cynnwys dynion a merched tenau oedd yn gwneud rhywfaint o ymarfer corff ac yn yfed diodydd meddal am bedair wythnos yn unig.   Mae’r ffactorau hyn yn dangos bod yfed diodydd meddal wedi eu melysu â siwgr yn rheolaidd yn ysgogi newid yn ein cyhyrau sy’n debyg i’r newid a geir mewn pobl â phroblemau gordewdra a diabetes math 2.

Mae Dr Hans-Peter Kubis, a fu’n arwain y gwaith ymchwil yng Ngholeg Gwyddorau Iechyd ac Ymddygiad Prifysgol Bangor yn egluro: “Mae’r astudiaeth hon yn profi ein bod yn llygad ein lle yn pryderu ynghylch diodydd siwgrllyd.  Nid yn unig y gall yfed siwgr yn rheolaidd newid metabolaeth ein cyrff mewn modd trawiadol; ymddengys mewn gwirionedd y gall ein cyhyrau synhwyro’r siwgrau a gwneud ein metabolaeth yn fwy aneffeithlon, nid yn unig yn y presennol ond yn y dyfodol hefyd. Bydd hyn ein gwneud yn llai abl i losgi braster ac yn gwneud i ni ennill pwysau.  Ar ben hynny, bydd yn ei gwneud yn fwy anodd i’n cyrff ymdopi â chynnydd yn y siwgr yn y gwaed. Beth sy’n eglur yma yw bod y corff yn ymaddasu i yfed diodydd meddal yn rheolaidd ac yn ei baratoi ei hun at ei ddiet yn y dyfodol trwy newid metabolaeth y cyhyrau trwy newid yng ngweithgarwch y genynnau – gan ysgogi newidiadau afiach megis y rhai a welwyd mewn pobl â phroblemau gordewdra a diabetes math 2.”

“ Ynghyd â’n canfyddiadau ynghylch sut mae yfed diodydd meddal yn pylu’n gallu i flasu melystra, mae’r canlyniadau newydd hyn yn rhoi rhybudd llym yn erbyn yfed diodydd wedi eu melysu â siwgr yn rheolaidd” meddai Kubis.

Barn Kubis yw bod angen i’r llywodraeth weithredu i fynd i’r afael â phroblemau yfed diodydd meddal. “Mae’n amlwg bod angen trethu diodydd siwgrllyd. Gellid buddsoddi’r arian hwn yn y GIG lle mae ei angen ar fyrder i drin pobl â phroblemau gordewdra a diabetes.”