Mae Heddlu’r Met wedi cyfeirio ei hun at y corff sy’n goruchwylio’r heddlu yn dilyn cwyn am sut oedd wedi ymdrin â pharti Nadolig honedig yn Downing Street yn ystod y cyfnod clo y llynedd.
Mae Scotland Yard wedi cyfeirio’i hun at Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu (IOPC) yn dilyn pryderon am y modd yr oedd wedi ymateb i’r digwyddiad ar 18 Rhagfyr 2020 a’r diffyg ymchwiliad wedi hynny. Mae’n debyg bod yr IOPC yn bwriadu gwneud penderfyniad cyn diwedd yr wythnos.
Roedd y Farwnes Jones o’r Blaid Werdd wedi ysgrifennu at yr IOPC er mwyn gwneud cŵyn. Mae hi’n dadlau bod “achos i’w ateb” ac yn dweud fod yn rhaid i swyddogion yr heddlu yn Rhif 10 “fod wedi gwybod” os oedd pobl wedi ymgynnull yn anghyfreithlon.
Awgrymodd y gallent fod wedi “methu â gorfodi’r” rheolau’n fwriadol.
Fis diwethaf roedd papur newydd The Mirror wedi adrodd fod parti Nadolig Downing Street wedi cymryd lle ar Ragfyr 18 y llynedd pan oedd Llundain o dan gyfyngiadau Covid-19 llym.
Y diweddaraf o bartïon a ddaeth i’r amlwg oedd gan bapur newydd The Guardian oedd yn dangos Boris Johnson, ei wraig Carrie Johnson ynghyd ag 17 aelod o staff yn yfed gwin yng ngardd Downing Street ym Mai 2020.
Y gwas sifil Sue Gray fydd yn arwain yr ymchwiliad i’r partïon honedig a gafodd eu cynnal yn Whitehall yn ystod cyfyngiadau Covid-19.
Bu’n rhaid i Simon Case, arweinydd gwreiddiol yr ymchwiliad, gamu o’r neilltu ar ôl iddi ddod i’r amlwg ei fod e wedi cymryd rhan yn un o’r partïon, sef cwis yn ei adran ei hun.
Dywedodd Heddlu’r Met nad oedd yn cynnal ymchwiliad i’r honiadau “yn seiliedig ar absenoldeb tystiolaeth ac yn unol â’n polisi i beidio ag ymchwilio i achosion ôl-weithredol o dorri rheoliadau o’r fath”.
Ychwanegodd y datganiad fod y Met wedi siarad â’r Llywodraeth am ei ymchwiliad ei hun ac “os canfyddir unrhyw dystiolaeth o ganlyniad i’r ymchwiliad hwnnw, bydd yn cael ei drosglwyddo i’r Met i’w ystyried ymhellach”.
‘Rhaid bod yr heddlu yn gwybod’
Ond dywedodd y Farwnes Jones o Moulsecoomb bod yr heddlu sy’n gweithio y tu allan i Rif 10 “i gyd yn cael mynediad i, ac o, Downing Street”.
“Yn syml iawn, pe bai pobl wedi ymgynnull yn anghyfreithlon yn Rhif 10 Downing Street, yna mae’n rhaid i’r heddlu fod wedi gwybod ac yn debygol iawn o fod wedi chwarae rhan weithredol yn y gwaith o drefnu neu hwyluso’r gwaith casglu anghyfreithlon,” meddai.
“Rwy’n credu bod achos i’w ateb gan yr heddlu sy’n cynorthwyo ac yn cadw at drosedd neu’n methu’n fwriadol â gorfodi’r gyfraith o blaid gwleidyddion y Llywodraeth a’u staff”.
Fe ddadleuodd y Farwnes Jones hefyd fod penderfyniad Comisiynydd Heddlu’r Met, y Fonesig Cressida Dick, i beidio ag ymchwilio i’r partïon honedig yn ymgais “posib i gelu” hynny.
Mewn ymateb dywedodd y Ditectif Brif Uwch-arolygydd Dros Dro Tony O’Sullivan o Heddlu’r Met ei fod wedi cyfeirio’r gŵyn at Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu “o gofio eich bod i bob pwrpas yn honni camymddwyn mewn swydd gyhoeddus gan swyddogion heddlu y Gwasanaeth Heddlu Metropolitan”.
“Bydd yr IOPC nawr yn penderfynu a oes angen ymchwilio i’r gŵyn ac os felly, sut.”
Dywedodd y dirprwy uwch-arolygydd O’Sullivan ei fod wedi cyfeirio ail ran cwyn y Farwnes Jones – nad oedd comisiynydd yr heddlu wedi ymchwilio i honiad o barti yn Rhif 10 – i Swyddfa Plismona a Throseddu Maer Llundain (MOPC) sy’n gosod cyfeiriad a chyllideb y Met.
Dywedodd llefarydd ar ran y MOPC: “Mae cwyn wedi dod i law ac mae’n cael ei hystyried.”
Rhagor o honiadau am Boris Johnson a chynulliadau yn ystod cyfyngiadau Covid-19
Gwas sifil am arwain ymchwiliad i bartïon yn Whitehall yn ystod cyfyngiadau Covid-19
