Bydd cyfyngiadau clo newydd yn cael eu cyflwyno yn yr Alban am hanner nos heno mewn ymdrech i gyfyngu ar ymlediad yr amrywiolyn newydd o’r feirws, mae Prif Weinidog yr Alban, Nicola Sturgeon, wedi cyhoeddi.

Bydd y rhan fwyaf o’r Alban yn cael ei rhoi dan glo drwy gydol mis Ionawr. Bydd ysgolion a meithrinfeydd yn parhau ar gau i’r rhan fwyaf o ddisgyblion tan fis Chwefror.

Bydd yn ofynnol i bobl aros gartref i weithio gartref lle bo’ hynny’n bosibl, a bydd pobol ddim ond yn cael cwrdd ag un person o un aelwyd arall.

Dywedodd y Prif Weinidog ei bod yn “poeni mwy am y sefyllfa rydyn ni’n ei hwynebu nawr nag ar unrhyw adeg ers mis Mawrth y llynedd”, gyda’r amrywiolyn coronafeirws newydd bellach yn cyfrif am hanner yr achosion newydd.

Dywedodd fod y cynnydd mewn achosion yn rhoi “pwysau sylweddol” ar wasanaethau’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol, gan ddweud y gallai ysbytai dfod y tu hwnt i’w capasiti o fewn tair i bedair wythnos.

‘Tebyg i’r cyfyngiadau clo ym mis Mawrth y llynedd’

Mae’r rheolau newydd yn golygu mai dim ond at ddibenion hanfodol y caniateir i Albanwyr adael eu cartrefi, megis siopa am fwyd a meddyginiaeth, ymarfer corff a chyfrifoldebau gofalu.

Nid oes rheolau ar sawl gwaith y gall pobl fynd allan i ymarfer corff, ond bydd cyfarfodydd awyr agored yn cael eu cyfyngu i uchafswm o ddau berson o ddwy aelwyd.

Bydd y diwydiannau adeiladu a gweithgynhyrchu yn parhau i fod ar agor, ond dywedodd Nicola Sturgeon y byddai hyn yn cael ei adolygu’n barhaus.

Mae addoldai i gau, tra bod nifer y bobl sy’n gallu mynychu priodasau yn cael ei dorri i bump, ac ni chaniateir deffro angladd mwyach.

Dywedodd y Prif Weinidog fod y penderfyniad wedi’i wneud ar ôl cyfarfod o Gabinet yr Alban fore Llun (Ionawr 4).

“Gallaf gadarnhau nawr, i grynhoi, ein bod wedi penderfynu cyflwyno gofyniad cyfreithiol i aros gartref ac eithrio at ddibenion hanfodol o yfory ymlaen, drwy gydol mis Ionawr,” meddai.

“Mae hyn yn debyg i’r cyfyngiadau clo ym mis Mawrth y llynedd.”

Dywedodd Nicola Sturgeon y bydd y mesurau cloi yn cael eu hadolygu’n agos ond ychwanegodd: “Fodd bynnag, ni allaf ar hyn o bryd ddiystyru gorfod eu cadw yn eu lle’n hirach, na gwneud newidiadau pellach. Does dim byd am hyn yn hawdd.”

Bydd Boris Johnson yn cyhoeddi rheolau newydd i fynd i’r afael â Covid-19 yn Lloegr heno

Arweinydd y Blaid Lafur, Keir Starmer, yn gobeithio y bydd Boris Johnson yn ymateb i “alwadau clir am gyfyngiadau cenedlaethol llym”