Mae ’man geni’r GIG’ yn Nhredegar wedi cael ei droi’n ganolfan gymunedol, diolch i raglen Trawsnewid Trefi Llywodraeth Cymru.
Yr adeilad hanesyddol hwn oedd cartref Cymdeithas Cymorth Meddygol Tredegar, yr esiampl a gafodd ei defnyddio gan Aneurin Bevan ar gyfer creu’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol ym 1948.
Cafodd yr adeilad dros £142,000 o arian y rhaglen Trawsnewid Trefi, ynghyd â £240,000 gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri drwy Ymddiriedolaeth Adfywio’r Maes Glo a Menter Treftadaeth Treflun Tredegar.
Bydd y ganolfan yn lle i bobol weithio, dysgu, a dathlu hanes Tredegar a’r GIG.
Pwysigrwydd dathlu’r hyn a ysbrydolodd y GIG
Mae Dirprwy Weinidog Tai a Llywodraeth Lleol Llywodraeth Cymru yn croesawu’r cynllun i adnewyddu Rhif 10, The Circle.
Dywedodd Hannah Blythyn:
“Mae’r adeilad hwn yn bwysig iawn i’n hanes ni a bydd ei adnewyddu’n dod â budd i’r gymuned, gan dyfu’n ganolfan iddi gan ddenu rhagor o bobl i ganol y dref.
“Yn yr adeilad bach hwn y datblygwyd y gofal iechyd rydyn ni’n ei adnabod heddiw.
“Eleni, yn fwy nag erioed, dylem ddathlu rhan y dref o ran ysbrydoli’r gwasanaeth hynod bwysig hwn,” meddai Hannah Blythyn.
“Nid yw erioed wedi bod yn bwysicach cynnal trefi a phrif strydoedd ledled Cymru ac mae’n wych gweld sut mae rhaglen Trawsnewid Trefi Llywodraeth Cymru wedi cael ei defnyddio i helpu i gadw’r adeilad hwn yn rhan o hanes Tredegar, er lles i’r gymuned y mae’n ei gwasanaethu.”
Adlewyrchu taith GIG Cymru
Meddai Vaughan Gething, Gweinidog Iechyd Llywodraeth Cymru, “Dros y 72 o flynyddoedd diwethaf, mae’r GIG wedi bod yno i ni.
“A buodd hynny erioed yn fwy gwir na thros y 10 mis diwethaf, wrth i ni i gyd wynebu rhai o ddyddiau duaf Cymru. Ac mae’r GIG wedi bod yno – er o dan bwysau aruthrol – bob cam o’r ffordd.
“Mae gweddnewidiad yr adeilad hanesyddol hwn yn adlewyrchu taith GIG Cymru dros y saith degawd diwethaf; o egin syniad Aneurin Bevan o Wasanaeth Iechyd i bawb i’r sefydliad o fri rhyngwladol sydd gennym heddiw.”
“Gwneud gwahaniaeth yn lleol”
Dywedodd y Cynghorydd Dai Davies, Dirprwy Arweinydd a’r Aelod Gweithredol dros Adfywio a Datblygu Economaidd ar Gyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent:
“Dyma newyddion ffantastig bod un arall o adeiladau hanesyddol Tredegar wedi’i adnewyddu, gan ychwanegu at ein portffolio o adeiladau sydd wedi’u hadfer.
“Mae’r prosiect hwn yn enghraifft o sut mae’r rhaglen yn cefnogi gwelliannau pwysig er lles cymunedau cyfain.
“Bydd Rhif 10 The Circle yn darparu cyfleusterau ychwanegol i’r ardal ac yn hwb i ddatblygiad economaidd y Fwrdeistref trwy hyfforddiant a datblygu sgiliau, gan gadw cyswllt â’r gorffennol trwy’r Ganolfan Dreftadaeth.
“Bydd y cyfleuster yn gwneud gwahaniaeth i fywyd lleol, a dymunaf bob llwyddiant iddynt.”
Ychwanegodd Alun Taylor, Pennaeth Gweithrediadau Ymddiriedolaeth Adfywio’r Maes Glo:
“Prynwyd yr adeilad hwn oherwydd ei bwysigrwydd aruthrol i hanes Tredegar a’r GIG a’i botensial fel Canolfan Dreftadaeth fydd yn adrodd stori dda ac yn helpu i adfywio canol y dref.
“Gyda chymorth Llywodraeth Cymru a’i phartneriaid, mae cyfleuster ardderchog wedi’i ddatblygu sy’n dangos yr hyn y gellir ei wneud trwy gyd-fuddsoddi ac o gael y gymuned i weithio gyda’i gilydd.”
