Mae Colston Hall ym Mryste wedi newid ei henw i Bristol Beacon.
Cafodd y neuadd gyngherddau ei hadeiladu bron i 150 mlynedd yn ôl, a’i henwi ar ôl Edward Colston, masnachwr caethweision o’r ail ganrif ar bymtheg.
Mae’r newid enw yn dilyn adnewyddu’r adeilad am £49m.
Roedd cynlluniau ar y gweill i newid enw Colston Hall ers tair blynedd, gydag Ymddiriedolaeth Gerdd Bryste yn paratoi i wneud hynny yn ystod 2020.
Edward Colston
Yn y misoedd diwethaf, mae cryn sylw wedi cael ei roi i gysylltiadau Bryste ag Edward Colston a chaethwasiaeth yn sgil protestiadau Black Lives Matter a llofruddiaeth George Floyd ym Minnesota.
Roedd yn gyfrifol am gludo tua 84,000 o ddynion croenddu o arfordir gorllewinol Affrica yn sgil ei waith gyda chwmni Affricanaidd oedd yn masnachu aur, arian, ifori a chaethweision.
Mae nifer o sefydliadau eraill ym Mryste yn asesu eu cysylltiadau â Colston, gan gynnwys dwy ysgol sy’n dwyn ei enw.
“Symbol o obaith a chymuned”
“Rydym yn ymwybodol bod ein henw presennol, enw’r masnachwr caethweision Edward Colston, yn golygu nad yw pawb yn teimlo eu bod yn cael eu croesawu i neuadd gyngherddau’r ddinas, nac yn perthyn iddi,” meddai’r neuadd mewn datganiad.
“Os nad ydym ni’n gallu rhannu pleser cerddoriaeth fyw gyda phawb, yna mae’n rhaid i rywbeth newid.”
Ar eu gwefan, mae Bristol Beacon yn nodi na allan nhw “fod yn gofeb ragor i rywun a chwaraeodd ran mor flaenllaw yn y fasnach gaethweision”.
Cafodd yr enw newydd ei gyhoeddi heddiw (dydd Mercher, Medi 23) yng nghyntedd y neuadd, ond doedd dim cynulleidfa fyw yno.
Yn ystod yr agoriad, cafodd cerdd gan Vanessa Kisuule ei hadrodd drwy ffilm fer ac yn honno y cafodd yr enw newydd ei gyhoeddi am y tro cyntaf.
Mae’r neuadd eisioes wedi diweddaru eu cyfrifon ar y cyfryngau cymdeithasol, a chafodd y ffilm fer ei phostio ar Twitter.
“Croeso i Bristol Beacon,” meddai’r neges ar Twitter.
“Symbol o obaith a chymuned. Lle croesawgar, cynnes llawn goleuni. Gwahoddiad agored i’r ddinas i bawb gael dod yma a rhannu hyfrydwch cerddoriaeth fyw.”
Welcome to Bristol Beacon.
A symbol of hope and community. A place of welcome, warmth and light. An open invitation to the city for everyone to come and share in the joy of live music.
Find out more: https://t.co/BwncHuW7Hy
Poem by @Vanessa_Kisuule#newname #bristolbeacon pic.twitter.com/qmmsvzsWJG
— Bristol Beacon (@Bristol_Beacon) September 23, 2020