Mae dynes fusnes o Wynedd wedi ysgrifennu llyfr coginio llawn rysetiau gan aelodau o gymunedau lleiafrifol ethnig yng Nghymru, mewn ymateb i boblogrwydd y mudiad Bywydau Du o Bwys.
Cafodd The Melting Pot ei roi at ei gilydd gan Maggie Ogunbanwo sy’n byw a gweithio o’i chartref – hen dafarn Y Llew Coch – ym mhentref Penygroes, gwta saith milltir o dref Caernarfon.
Daeth yr ysbrydoliaeth ar gyfer y llyfr yn ystod 2020, eglura’r Gymraes raddiodd mewn Microbioleg o Brifysgol Lagos yn Nigeria. Yn wraig ifanc fe ddaru Maggie Ogunbanwo a’i gŵr ffoi o Affrica o ganlyniad i aflonyddu cymdeithasol a rhyfela.
Daeth i Gymru a dysgu siarad Cymraeg, ac yn ddiweddar cafodd ei hysbrydoli i gyhoeddi llyfr coginio.
“Roedd cymaint o sôn am Black Lives Matter a dw i’n rhan o’r diwydiant bwyd yng Nghymru,” eglura Maggie Ogunbanwo sydd wedi ennill gwobrau am ei sawsiau chilli.
“Ond doeddwn i ddim eisio talu lip-service [i’r mudiad a sefydlwyd yn 2013]. Roedd pawb yn neidio ar y bandwagon – sori dw i ddim yn gwybod sut i ddweud bandwagon yn Gymraeg!” meddai dan chwerthin.
Fe aeth Maggie Ogunbanwo ar ofyn Bwrdd Diwydiant Bwyd a Diod Cymru, sy’n rhan o Adran Fusnes Llywodraeth Cymru.
“Roedden nhw’n hapus iawn efo fy syniad [am lyfr coginio]. Roedden nhw wedi bod yn meddwl beth i’w wneud i ddangos cefnogaeth go-iawn, achos mae gennym ni lawer o bobol o leiafrifoedd ethnig yn cynhyrchu bwyd ac ati.”
Yn 1997 sefydlodd ei busnes bwyd ei hun, Maggie’s Exotic Foods, sydd wedi esblygu’n ddiweddar i Maggie’s African Twist.
“Mae pobol o leiafrifoedd ethnig – a phobol yn gyffredinol – yn siarad drwy fwyd. Felly efo’r llyfr coginio ro’n i eisio creu adnodd fyddai ar gael i’r gymuned ehangach ar draws Cymru.”
Er bod ganddi gysylltiadau helaeth o blith pobol o gefndiroedd ethnig yng Nghymru, fe sicrhaodd Maggie Ogunbanwo gefnogaeth gan yr asiantaeth menter a busnes Cywain er mwyn sicrhau trawsdoriad eang o bobol i gyfrannu rysetiau i’r llyfr.
“Mae gen i tua 18 o gyfranwyr o bob un rhan o Gymru – o Syria, Bali, sawl gwlad yn Affrica, India’r Gorllewin, Asia sy’n cynnwys Bangladesh … dw i’m yn eu cofio i gyd rŵan!”
- The Melting Pot ar gael ar hyn o bryd drwy wefan maggiesafricantwist.com am £9.99 neu mewn rhai siopau o fis Mawrth 16 ymlaen ac ar ffurf ddigidol ar wefan Amazon.
Paentio swastika ar gartref Maggie Ogunbanwo
Hyd heddiw dyw Heddlu Gogledd Cymru heb ddwyn achos yn erbyn y sawl wnaeth gyflawni’r drosedd, meddai Maggie Ogunbanwo ddechrau’r wythnos.
“Does yna ddim digon o dystiolaeth, dw i wedi clywed gan yr heddlu, ond rydan ni yn gwybod ym Mhenygroes pwy wnaeth,” meddai.
O ran ei theimladau am hynny, mae hi’n dawel am ennyd cyn ateb: “Dw i’n iawn a dweud y gwir, achos allan o weithred o hiliaeth daeth pethau positif i mi. Ia … dw i’n iawn … mae gennym ni fel teulu lot fawr o gefnogaeth ac rydan ni wedi setlo mwy yn y pentref rŵan na cyn y digwyddiad, a dweud y gwir. Dw i’n siŵr bod pobol Penygroes yn edrych allan amdanom ni – mae hynny’n wir.”
Yn dilyn y weithred hiliol fe wnaeth cannoedd o bobol droi allan i wrando ar Maggie Ogunbanwo yn siarad mewn rali Bywydau Du o Bwys ar Y Maes yng Nghaernarfon.