Mae lluoedd y Taliban wedi ysgubo drwy ranbarth Jawzjan yng ngogledd Affghanistan.

Mae ofnau fod y Taliban yn anelu at gipio dinas strategol Sheberghan.

Mae bygythiad i sawl un arall o’r prif 34 o ddinasoedd taleithiol yn y wlad.

Ddydd Gwener, cymerodd y Taliban reolaeth dros dalaith de-orllewin Nimroz Zaranj, lle mae’r llywodraeth yn dweud ei bod yn dal i frwydro y tu mewn i’r brifddinas.

Mae Sheberghan yn arbennig o strategol gan mai dyma gadarnle Rashid Dostum, y mae ei filwyr wedi bod yn cynorthwyo Lluoedd Diogelwch ac Amddiffyn Cenedlaethol Affganistan.

Carcharorion

Adroddwyd am fomio awyr trwm gan drigolion Sheberghan a ddywedodd hefyd fod y Taliban wedi rhyddhau carcharorion o garchar y ddinas.

Gofynnwyd iddynt aros yn ddienw gan ofni dial o’r ddwy ochr.

Bu ymladdwyr Taliban yn symud drwy rannau helaeth o Affganistan ar gyflymder annisgwyl, gan gymryd rholaeth ar ardaloedd anghysbell i ddechrau.

Yn yr wythnosau diwethaf maent wedi nifer o brifddinasoedd taleithiol ledled y wlad dan warchae wrth i filwyr yr Unol Daleithiau a Nato adael y wlad.

Yn ôl yr Unol Daleithiau mae nhw wedi cwblhau 95% o gilio o’r wlad a byddant wedi’i orffen erbyn 31 Awst.

Gwaethygu

Mae Llu Awyr yr Unol Daleithiau yn parhau i gynorthwyo heddlu Affganistan i fomio targedau Taliban yn ne Helmand a thaleithiau Kandai wrth i rymoedd diogelwch Affganistan geisio atal y Taliban rhag cymryd drosodd.

Ddydd Sadwrn, ailadroddodd llysgenadaethau’r UD a Phrydain yn Kabul rybudd i’w dinasyddion sy’n dal yno i adael “ar unwaith” wrth i’r sefyllfa o ran diogelwch waethygu.

Ddydd Gwener, ymosododd ymladdwyr Taliban ar Dawa Khan Menapal, prif weithredwr llywodraeth Affganistan i’r wasg.

Daeth ychydig ddyddiau ar ôl i ymgais gael ei gwneud i ladd y pennaeth diogelwch Bismillah Khan Mohammadi mewn cymdogaeth ddiogel iawn o’r brifddinas.