Mae angen gwneud mwy i sicrhau nad yw cynghorwyr yn cael eu sarhau, meddai’r Ceidwadwyr Cymreig.
Fe wnaeth protest yn erbyn polisi addysg rhyw newydd Llywodraeth Cymru droi’n flêr, a bu’n rhaid i’r heddlu ymyrryd a chafodd y cynghorwyr eu dal yn ôl yn siambr y cyngor am “resymau diogelwch”.
Cafodd cyfarfod ei alw gan bump o gynghorwyr a oedd yn honni y gallai’r cynllun addysg rhyw newydd, sydd wedi cael ei gymeradwyo gan y Senedd gyda chefnogaeth yr NSPCC, y Comisiynydd Plant a Chymorth i Ferched ac wedi cael ei greu gan arbenigwyr yn y maes, fod â “goblygiadau sylweddol iawn i’r rhieni a’r plant, yn ogystal ag i’n hathrawon, ein hetholwyr a’r Cyngor”.
“Dylai rhieni gael bob hawl, yn ein barn ni, i ddewis be sy’n addas i addysg eu plant yn unol â’u hoedran,” meddai Sam Rowlands, llefarydd llywodraeth leol y Ceidwadwyr Cymreig.
“Rhieni ddylai gael y dweud olaf ar addysg am berthnasau, nid y wladwriaeth.
“Fodd bynnag, yn yr achos hwn, mae angen gwneud mwy i atal cynghorwyr rhag cael eu sarhau.
“Mae angen i gynghorwyr dderbyn cefnogaeth wrth gyflawni eu dyletswydd yn cynrychioli cymunedau lleol.
“Dw i’n falch bod y cyfarfod wedi gallu parhau ar ôl yr amharu, ond mae’n bryder clywed bod ofnau am ddiogelwch y cynghorwyr.
“Mae rhyddid mynegiant yn hanfodol er mwyn i ddemocratiaeth leol allu gweithio a dylid clywed pob llais.”
‘Camarweiniol’
Yn ystod y brotest, fe wnaeth rhai rhieni fygwth tynnu eu plant o ysgolion.
Roedd taflen gafodd ei dosbarthu gan y grŵp Diogelu Plant Cyhoeddus Cymru yn honni y gallai’r cwricwlwm gyflwyno plant ifanc i syniadau megis “mastwrbio, bondio a rhyw rhefrol (anal)“.
Fodd bynnag, dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru fod y daflen yn “llawn camwybodaeth a honiadau anghywir”, a dywedodd Jeremy Miles, Gweinidog Addysg Cymru, y dylai “unrhyw un sy’n bryderus am y mater ddarllen y Cod a’r canllaw statudol i weld drostynt eu hunain pa mor gamarweiniol a di-sail yw honiadau’r grŵp”.
“Fel sy’n digwydd yn y Cyfnod Sylfaen ar hyn o bryd, bydd ein dysgwyr ifancaf yn dysgu am gyfeillgarwch a theuluoedd, a byddan nhw’n bendant iawn ddim yn dysgu am berthynas ramantaidd neu rywiol,” meddai.
“Gwaherddir hyn gan y Cod. Mae’r gyfraith yn hollol glir: rhaid i’r ACRh a ddysgir fod yn gwbl briodol i ddatblygiad pob plentyn.
“Rwy’n bleidiol iawn i’r broses ddemocrataidd a hawl pobl i brotestio a phwysigrwydd gallu troi at y gyfraith i ddwyn llywodraethau i gyfrif am eu penderfyniadau.
“Ond mae tactegau ymosodol y grŵp hwn i bwyso ar y bobol sy’n gweithio yn ein Hawdurdodau Lleol a’n hysgolion yn fy arswydo.
“Diben ACRh yw cadw plant yn ddiogel: rhag perthnasoedd a sefyllfaoedd a allai eu niweidio, yn enwedig ar-lein.
“Mae plant heddiw’n gorfod delio â phwysau nad oeddem ni’n gwybod amdanyn nhw pan oeddem ni’n blant. Ni allwn anwybyddu’r peryglon hyn.
“Mae gwir berygl i’r honiadau a wneir gan y grŵp wneud niwed go iawn i’n plant ifanc wrth i’r grŵp geisio eu rhwystro rhag cael yr addysg hanfodol hon allai eu diogelu yn y dyfodol.”