Mae ymgyrchwyr dros ddemocratiaeth wedi ymateb i adroddiadau fod y Prif Weinidog Boris Johnson yn bwrw ymlaen gyda chynlluniau ar gyfer ‘rhestr rhoddwyr’ – gan roi i’r rhai a ariannodd y Ceidwadwyr ‘bleidleisiau ar ein cyfreithiau am oes’ yn yr ail Siambr.
Daw’r adroddiadau yn dilyn datgeliadau treuliau newydd damniol yn yr ail Siambr, tra bod 400,000 o bobl wedi llofnodi deiseb y sefydliad sy’n galw am gael gwared ar yr Arglwyddi a chael tŷ llai o lawer, wedi’i ethol â chysylltiadau cyhoeddus yn ei le.
“Mae hyn yn drewi.”
“Fel na pe bai wedi penodi sawl rhoddwr i’r blaid yn y rownd ddiweddaraf o arglwyddiaethau,” meddai Darren Hughes, Prif Weithredwr y Gymdeithas Diwygio Etholiadol, “mae’r Prif Weinidog yn edrych fel pe bai am lenwi’r Siambr gyda hyd yn oed mwy o gyllidwyr. I’r cyhoedd, mae hyn yn drewi.
“I’r rhan fwyaf o bleidleiswyr, mae gan hyn holl elfennau sgandal arian-am-arglwyddiaethau. Mae’n gwbl annerbyniol mewn democratiaeth i roddwyr plaid gael pleidleisiau ar ein deddfwriaeth ni am oes.
“Mae’r Arglwyddi anetholedig eisoes yn anaddas i’w ddiben. Os caiff mwy o roddwyr eu rhoi mewn seddau am oes, dyma ddiwedd ar esgus ei bod yn Siambr adolygu annibynnol.
“Mae’n ddylanwad llygredig yng nghalon San Steffan, ac nid yw Prif Weinidogion yn gallu helpu eu hunain.
“Mae’n fater brys – er mwyn ein democratiaeth – ein bod yn symud i Siambr adolygu sy’n cael ei ethol yn gyfrannol, lle nad oes unrhyw awgrym o ffrindgarwch neu arian parod am sedd.
“Rhaid i bleidleiswyr benderfynu pwy sy’n pleidleisio ar ein cyfreithiau. Fel y mae ar hyn o bryd, mae’r cynlluniau hyn ar gyfer ‘rhestr rhoddwyr’ yn warth a rhaid eu hatal wrth i bleidiau gyflwyno cynlluniau ar gyfer diwygio’r Tŷ anetholedig yn wirioneddol.”
