Alesana Tuilagi
Mae Lynn Davies wedi ysgrifennu’r canllaw hanfodol i’r Cwpan y Byd yn Seland Newydd a fydd yn dechrau yr wythnos nesaf, sydd ar gael i’w brynu o wefan y Lolfa.
Ar ôl maeddu Cymru yng Nghwpan Rygbi’r Byd 1991 a 1999 bydd Samoa yn gobeithio ail greu’r gamp eleni er mwyn ennill lle yn rownd yr wyth olaf…
Yn rowndiau terfynol Cwpan y Byd 2007 dim ond un gêm a enillodd Samoa, felly bu’n rhaid iddi chwarae dwy gêm ragbrofol yn erbyn Papua Gini Newydd cyn cymhwyso ar gyfer Cwpan y Byd 2011 fel cynrychiolydd Oceania.
Enillwyd y ddwy gêm honno’n hawdd iawn.
Maeddodd Awstralia 32-23 oddi cartref yn Sydney ym mis Gorffennaf, gan awgrymu y bydd y tîm yn un i’w hofni yng Ngwpan Rygbi’r Byd.
Safle tebygol: Enill dwy gêm yn y grŵp
Y Record
Ymddangosodd Samoa yn y rowndiau terfynol bob tro ers 1991 ac yn y flwyddyn honno ac yn 1995 cyrhaeddodd rownd yr wyth olaf.
Yn 1991 maeddodd dîm Cymru yn y gêmau grŵp ac eto yn 1999.
Ar ei thaith i Brydain yn ystod tymor 2010-11 chwaraeodd yn erbyn Iwerddon, Lloegr a’r Alban. Collodd Samoa bob gêm ond bu’n frwydr ddigon caled rhyngddi a’r tri thîm arall.
Chwaraewr i’w wylio
Alesana Tuilagi
Asgellwr mawr, cryf (6’1’’ ac yn pwyso dros 18 stôn) a fu’n chwarae i Gaerlŷr ers 2004. Mae’n
un o chwe brawd a fu’n cynrychioli Teigrod Caerlŷr.
Cafodd ei eni yn Samoa a bu’n chwarae dros ei wlad ers 2002. Roedd yn aelod o’r tîm a chwaraeodd yng Nghwpan y Byd yn 2007.
Yr Hyfforddwr
Fuimaono Titimaea Tafua
Yn 2009 penodwyd Fuimaono Titimaea Tafua yn hyfforddwr y tîm rygbi cenedlaethol. Cyn hynny bu’n hyfforddi tîm saith bob ochr y wlad.
Ef oedd capten y tîm cyntaf erioed o Samoa i chwarae yng Nghymru pan chwaraeodd hi ar Barc yr Arfau yn 1988.
A Wyddoch Chi?
Bydd Samoa yn perfformio hen ddawns ryfel o’r enw siva-tau cyn pob gêm a gelwir y tîm weithiau yn Manu Samoa, ar ôl un o ryfelwyr enwoca’r wlad o’r oesoedd cynt.
Tan iddi gael ei hannibyniaeth yn 1962 câi Samoa ei rheoli gan Seland Newydd a bu cysylltiad agos rhwng y ddwy wlad.
Byddai nifer fawr o frodorion Samoa yn mudo’n rheolaidd i Seland Newydd yn ystod y ganrif ddiwethaf.
Dros y blynyddoedd bu llawer o chwaraewyr o dras Samoaidd yn chwarae i’r Crysau Duon, fel Bryan Williams, Michael Jones a Tana Umaga.
Penderfynodd rhai fel Pat Lam a Frank Bunce chwarae i Samoa wedi i’w gyrfa gyda thîm Seland Newydd orffen. Nid yw rheolau yr IRB yn caniatáu hynny bellach.
Bu rhai a gafodd eu geni yn Samoa yn cynrychioli’r Crysau Duon, er enghraifft Jerry Collins, Mils Muliaina, ac Inga Tuigamala a ddewisodd chwarae i Samoa yn ddiweddarach.