Vasily Artemiev
Mae Lynn Davies wedi ysgrifennu’r canllaw hanfodol i’r Cwpan y Byd yn Seland Newydd a fydd yn dechrau yr wythnos nesaf, sydd ar gael i’w brynu o wefan y Lolfa.

Rwsia yw newydd ddyfodiaid Cwpan Rygbi’r Byd eleni, ac fe fydd eu gêm yn erbyn yr Unol Daleithiau yn siŵr o fod yn danllyd…

Daeth Rwsia yn gymwys i chwarae yn rowndiau terfynol Cwpan y Byd 2011 trwy orffen yn yr ail safle yng Nghwpan

Gwledydd Ewrop (2008-10).

I gyrraedd yno bu’n rhaid iddi chwarae yn erbyn Georgia, Portiwgal, Rwmania a’r Almaen ddwywaith yr un.

Mae hi’n 19eg ar restr goreuon gwledydd rygbi’r IRB.

Safle tebygol: Colli pob gêm

Y Record

Nid yw wedi cyrraedd y rowndiau terfynol o’r blaen. Er hynny, gwrthododd wahoddiad i gymryd rhan yn y gystadleuaeth yn 1987 fel protest yn erbyn polisi apartheid De Affrica cyn i’r IRB benderfynu diarddel y Springboks o Gwpan y Byd y flwyddyn honno.

Treuliodd y tîm nifer o wythnosau yn Seland Newydd ddechrau 2011 er mwyn cynefino â’r wlad a chafodd ddwy fuddugoliaeth galonogol yn erbyn timau De Canterbury a Taranaki.

Cafodd ganlyniadau cymysg yng nghystadleuaeth Cwpan Gwledydd Ewrop ddechrau 2011, gan golli’n drwm i Rwmania.

Chwaraewr i’w wylio

Vasily Artemiev

Asgellwr a chefnwr 23 oed a ddatblygodd fel chwaraewr rygbi yn Iwerddon. Cynrychiolodd dîm ysgolion Iwerddon a’r tîm cenedlaethol o dan 19.

Roedd yn aelod o glwb rygbi Coleg Blackrock a bu’n chwarae i dîm prifysgolion Iwerddon yn 2007.

Bellach mae’n ôl yn ei famwlad ac yn chwarae i VVA-Podmoskovye. Bu’n aelod cyson o dîm Rwsia ers 2009.

Yn ddiweddar bu sôn bod gan glwb Northampton ddiddordeb ynddo.

Yr Hyfforddwr

Nikolai Nerush

Nikolai Nerush yw prif hyfforddwr y wlad, ond gwahoddwyd y Cymro a chyn-hyfforddwr Sale, Kingsley Jones, i gymryd at y gwaith o hyfforddi tîm Rwsia am gyfnod.

Cyn hynny bu Steve Diamond yn gwneud y gwaith hwnnw ond gadawodd ar ddiwedd 2010 i ymgymryd â swydd gyda chlwb rygbi Sale.

Hanes

Credir bod rygbi’n cael ei chwarae yn yr Ymerodraeth Rwsiaidd cyn Chwyldro 1917, a deng mlynedd cyn y chwaraewyd pêl-droed yno yn 1892.

Ond rhwystrwyd pobl rhag chwarae rygbi am flynyddoedd gan heddlu’r Tsar gan

ei fod yn ‘rhy ffyrnig ac yn debygol o achosi terfysg’.

Cynhaliwyd y gêm rygbi gystadleuol gyntaf yn Moscow yn 1923, ac yn 1936 cynhaliwyd Pencampwriaeth Rygbi Rwsia am y tro cyntaf.

Ond rhwng 1949 ac 1957 gwaharddwyd y gêm gan ei bod, yn ôl yr awdurdodau Sofietaidd, yn ‘brwydro yn erbyn cosmopolitaniaeth’.

Yn 1975 chwaraeodd tîm cenedlaethol Rwsia ei gêm gyntaf ac erbyn hyn ceir tua 100 o glybiau a 14,500 o chwaraewyr rygbi yn y wlad.