Ieuan Wyn Jones, arweinydd Plaid Cymru
Lansiodd Plaid Cymru eu maniffesto ar gyfer Etholiadau’r Cynulliad yn yr ATRiuM yng Nghaerdydd heddiw.
Mae’r ddogfen 108 tudalen wedi ei rhannu’n chwe rhan – llywodraeth, yr economi a thrafnidiaeth, iechyd ac addysg, cymdeithas, diwylliant a’r amgylchedd.
Dyma grynodeb o’r addewidion yn y maniffesto:
Llywodraeth
Torri nifer aelodau Cabinet Llywodraeth y Cynulliad
Torri cyflogau Aelodau Cynulliad 10%
Datganoli’r heddlu a’r system gyfiawnder i Gymru
Gostwng yr oed pleidleisio i 16
Gofyn am aelodaeth annibynnol i Gymru yn yr Undeb Ewropeaidd
Ceisio sicrhau setliad ariannol newydd i Gymru, gan ddisodli Fformiwla Barnett
Yr Economi a Thrafnidiaeth
Sefydlu cwmni ‘nid-am-elw-dosbarthiadwy’ fydd yn creu 50,000 o swyddi
Sicrhau fod gan bob busnes yng Nghymru fand eang cyflym erbyn 2015
Gwario 65% o’r gyllideb trafnidiaeth ar drafnidiaeth gyhoeddus erbyn 2015
Datganoli nawdd Network Rail i Gymru
Rhagor o drenau yn mynd o Gaerdydd i Orllewin Cymru
Iechyd ac Addysg
Newid y system rhoi organau fel bod pobol yn tynnu’r hawl yn ôl yn hytrach na’i roi
Torri nifer y rheolwyr canol yn y Gwasanaeth Iechyd Gwladol 10%
Diddymu Ymddiriedolaeth Ambiwlansiau Cymru, gan drosglwyddo rheolaeth i Fyrddau Iechyd Lleol
Gwahardd arddangos tybaco mewn siopau a gwahardd ysmygu mewn ceir yng nghwmni plant
Haneru graddfa anllythrennedd disgyblion ysgol gynradd
Diddymu tlodi plant erbyn 2020
Cymdeithas
Adeiladu o leiaf 6.500 o dai fforddiadwy erbyn 2015
Cyflwyno cynllun ‘Rhentu Nawr Prynu Wedyn’
Pwyso am reithgorau dwyieithog yng Nghymru
Cyflwyno cynllun i insiwleiddio tai
Diwylliant
Gwneud Diwrnod Dewi Sant yn wyliau cenedlaethol
Sicrhau annibyniaeth olygyddol ac ariannol S4C
Cyflwyno enw parth .Cymru
Cynyddu nifer y siaradwyr Cymraeg yng Nghymru
Amgylchedd
Sicrhau bod Cymru yn lleihau allyriadau 40% rhwng 1990 a 2020
Gwneud Cymru yn hunangynhaliol o ran egni adnewyddadwy erbyn 2030
Comisiynu astudiaeth i weld a fyddai lagŵn llanw yn bosib
Buddsoddi mewn 10,000 hectar o goedwig dros y 20 mlynedd nesaf
