Mark Drakeford Llun: Senedd.tv
Fe allai awdurdodau lleol Cymru gael eu “gorfodi” i weithio gyda’i gilydd yn fwy nag o’r blaen yn ôl cynllun newydd y mae disgwyl i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol ei gyhoeddi heddiw.

Mae disgwyl i Mark Drakeford wneud datganiad yn y Senedd y prynhawn yma am ddyfodol llywodraethau lleol Cymru.

Daw hyn wedi i’r Ysgrifennydd gefnu ar gynlluniau’r Llywodraeth flaenorol i dorri nifer y cynghorau lleol o 22 i wyth neu naw.

Mae lle i gredu y byddai’r cynllun newydd yn argymell yr awdurdodau lleol i weithio’n agosach ym meysydd iechyd, addysg, economi a chynllunio.

‘Peidio rhuthro’

Er hyn, mae’r Ceidwadwr Cymreig wedi galw ar Lywodraeth Cymru i “beidio â rhuthro cynlluniau’r cynghorau.”

Dywedodd Janet Finch-Saunders, sy’n llefarydd y Ceidwadwyr ar Lywodraeth Leol ei bod yn croesawu’r penderfyniad i gefnu ar y cynlluniau cynt, ond:

“Mae angen i’r camau nesaf gael eu paratoi yn fanwl – nid eu rhuthro heb yr ystyriaeth gywir.

“Yn sicr, dydyn ni ddim eisiau gweld unrhyw ddyblygu diangen o wasanaethau,” meddai.

“Mae angen inni gael trafodaeth o ddifrif am ba wasanaethau y bydd awdurdodau lleol yn cael eu gofyn i’w darparu yn y dyfodol a datblygu system ar gyfer hynny.”

Bydd rhagor o fanylion yn cael eu datgelu gan yr Ysgrifennydd Llywodraeth Leol, Mark Drakeford, yn hwyrach y prynhawn yma.