Mae Cymdeithas yr Iaith wedi anfon cwyn swyddogol at y rheoleiddiwr teledu, Ofcom, am benderfyniad S4C i ddangos is-deitlau Saesneg awtomatig ar rai o’i rhaglenni mwyaf poblogaidd yr wythnos hon.
Yn ôl y mudiad iaith, mae “gorfodi” is-deitlau ar wylwyr y sianel genedlaethol yn anghyfreithlon gan fod S4C yn wasanaeth statudol ac felly yn gosod dyletswydd ar y sianel i ddarlledu’n Gymraeg.
Yn y llythyr, mae’r mudiad yn dadlau bod y sianel wedi torri Deddf Darlledu 1990 a Deddf Cyfathrebu 2003, ac yn torri ei dyletswyddau i ddarparu is-deitlau Cymraeg.
‘Dim gwasanaeth Cymraeg yr wythnos hon’
“Dywed S4C mai ‘arbrawf’ am bum niwrnod yn unig fydd hwn. Fodd bynnag, mewn gwirionedd, credwn fod y penderfyniad yn golygu na fydd gwasanaeth teledu Cymraeg yr wythnos hon,” meddai Curon Wyn Davies, llefarydd darlledu Cymdeithas yr Iaith.
“Bydd gwasanaeth dwyieithog yn unig yn hytrach nag un Cymraeg. Yn ogystal, credwn, er bod S4C yn ceisio gwadu hyn, fod yr ‘arbrawf’ yn gosod cynsail peryglus o ran eu darpariaeth yn y dyfodol.”
Tynna’r llythyr sylw at y ‘diffyg’ is-deitlau Cymraeg sydd ar y sianel hefyd, gan nodi mai “llai na 7%” o raglenni sydd ag is-deitlau Cymraeg ar draws y sianel.
“Nod S4C yw darparu gwasanaethau Cymraeg, felly wrth reswm, dylai unrhyw wasanaeth Saesneg maent yn ei gynnig eisoes fod ar gael yn Gymraeg,” meddai Curon Wyn Davies.
“Mae S4C wedi methu â darparu is-deitlau Cymraeg digonol er gwaetha’r ffaith eu bod yn wasanaeth hanfodol i bobl â nam ar eu clyw, a’r ffaith eu bod yn llawer mwy defnyddiol nac is-deitlau Saesneg wrth ddysgu’r iaith.”
Dywedodd S4C wrth Golwg360 nad ydyn nhw am wneud sylw ar y mater ar hyn o bryd ond eu bod yn ymwybodol o’r gwyn sydd wedi cael ei wneud i Ofcom.