Mae Prifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant yn gwadu eu bod nhw am gau eu campws yn Llanbed, wedi wythnos o sïon am ddyfodol y safle.

Daeth amheuon wedi i reolwyr y brifysgol gyhoeddi ddydd Llun diwethaf (Tachwedd 11) y byddai darpariaeth cyrsiau’r Dyniaethau yn symud i gampws Caerfyrddin o fis Medi nesaf.

Mae’r campws yn Llanbedr Pont Steffan yn rhan o’r sefydliad academaidd hynaf yng Nghymru i wobrwyo graddau.

Ond roedd pryderon am ddirywiad y campws eisoes, yn dilyn cwymp sylweddol yn nifer y myfyrwyr a’r cyrsiau oedd yn cael yn cynnig yn Llanbed.

Fe lansiodd John Jennings, is-gadeirydd Cymdeithas Cyn-fyfyrwyr Llanbed, ddeiseb yn galw am ddyfodol cynaliadwy i’r campws wedi’r newyddion yr wythnos ddiwethaf.

Bellach, mae bron i 4,000 wedi llofnodi’r ddeiseb.

Fe gadarnhaodd y Brifysgol heddiw (dydd Mawrth, Tachwedd 19) nad oes unrhyw fwriad gan y rheolwyr i gau’r campws, a’u bod yn chwilio am “weithgareddau yn gysylltiedig ag addysg” i’w cynnal yno’n y dyfodol.

Trosglwyddo cyrsiau er mwyn “darparu profiad gwell”

Wrth siarad â golwg360, mae llefarydd ar ran y brifysgol yn pwysleisio mai “cynnig” yn unig oedd yr hyn gafodd ei gyhoeddi’r wythnos ddiwethaf, a bod trafodaethau â staff a myfyrwyr yn parhau o hyd.

Yn ogystal, maen nhw’n awgrymu y bydd y penderfyniad terfynol yn cael ei wneud er budd academaidd y myfyrwyr.

“Mae’r Brifysgol yn parhau’r trafodaethau gyda’n staff, ein myfyrwyr, a’n undebau llafur cydnabyddedig ar y cynnig i drosglwyddo ein darpariaeth Dyniaethau i’n campws yng Nghaerfyrddin, fel bod ganddyn nhw’r gefnogaeth a’r lleoliad sydd eu hangen arnyn nhw i ddatblygu ymhellach a ffynnu fel disgyblaeth academaidd,” meddai’r llefarydd.

Yn ogystal, maen nhw’n pwysleisio eu bod nhw’n gobeithio lleddfu’r heriau y byddai myfyrwyr presennol yn eu hwynebu yn sgil y newid.

“Bydd ein cynnig yn anelu at sicrhau parhad addysg i holl fyfyrwyr presennol Llambed a byddwn yn gweithio’n galed i liniaru unrhyw bryderon sydd ganddyn nhw ynghylch y newid arfaethedig hwn o leoliad.

“Byddai’r cynnig hefyd yn darparu profiad gwell i fyfyrwyr amser llawn gan gynnwys gwell mynediad at Undeb y Myfyrwyr, ei glybiau a’i gymdeithasau.”

Dyfodol y campws

Mae’r brifysgol hefyd wedi ymrwymo i gefnogi safle’r campws yn Llanbed.

Er nad oes cynlluniau pendant wedi’u hamlinellu gan y llefarydd, dywed y bydd y brifysgol yn “cadw prif ystâd campws Llanbedr Pont Steffan”.

Gallai hynny gynnig rhywfaint o gysur i’r rheiny yn Llanbed sydd wedi bod yn gofidio am ddyfodol yr adeiladau hanesyddol yno.

Ond llai calonogol i rai fydd y datganiad gan y brifysgol eu bod nhw’n chwilio am “weithgareddau sy’n gysylltiedig ag addysg fyddai’n rhoi bywyd newydd i’r campws hwn a dyfodol mwy diogel”.

Pryderon y gymuned ehangach

Yn sgil y sefyllfa’n ddiweddar, mae’r gymuned ehangach wedi bod yn poeni am ddyfodol tref Llanbed.

Mae Gareth Jones yn gyn-brifathro, ond bellach mae’n rhedeg caffi, Yr Hedyn Mwstard, sydd gyferbyn â’r campws.

Dywed y byddai cau’r campws yn ergyd fawr i ddyfodol y dref a’i hunanaieth.

“Mae’r coleg wedi bod yn Llanbed ers 200 mlynedd, felly mae’n rhan anhepgor, yn hanesyddol, yn ddiwylliannol ac economaidd, o’r dref a’r ardal – y sefydliad addysg uwch cyntaf i ddyfarnu graddau yng Nghymru,” meddai wrth golwg360.

“Roedd cael sefydliad mor fawr hefyd mewn tref fach yn lluosogi a dwysáu ei ddylanwad a’i effaith ar y gymuned, ac o dynnu’r sefydliad allan does dim dwywaith y bydd hynny’n cael canlyniadau pellgyrhaeddol, nid yn unig yn faterol ond o ran meddylfryd a hunan-werth yr ardal yn ogystal.

“Mae’n unigryw hefyd: bu cyfran helaeth o fyfyrwyr yn dewis dod yma oherwydd natur wledig, fechan ac agosatoch Cymraeg a Chymreig Llanbed a’r cylch.”

Pryder am ddyfodol tref Llanbed yn sgil symud cyrsiau o’r brifysgol

Efan Owen

“Mae’r coleg wedi bod yn Llanbed ers 200 mlynedd, felly mae’n rhan anhepgor, yn hanesyddol, yn ddiwylliannol ac economaidd, o’r dref a’r ardal”

Ystyried symud astudiaethau Dyniaethau o Brifysgol Llanbed

Ifan Meredith

Prifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant yn ystyried symud astudiaethau Dyniaethol o Lanbed.