Mae’r penderfyniad i ganiatáu cynllun peilot ar gyfer parcio dros nos mewn cartrefi modur a champerfaniau yn rhai o feysydd parcio Cyngor Sir Penfro yn destun trafod dwys, yn enwedig wrth ystyried y pryderon a’r effeithiau ar fusnesau lleol.
Ym mis Chwefror, cefnogodd aelodau o Gabinet Cyngor Sir Penfro gynnig ar gyfer y cynllun peilot ‘Pembs Stop’ mewn pedwar maes parcio, sef Traeth y Gogledd yn Ninbych- y-Pysgod, Rhos Wdig yn Wdig, Townsmoor yn Arberth, a Ffordd y Gorllewin yn Noc Penfro.
Bydd ardaloedd prawf ‘Pembs Stop’ yn gweithredu drwy gydol y flwyddyn am £10 y noson, a bydd y cyfnod prawf yn ddeunaw mis ac yn dechrau ym mis Gorffennaf.
Bydd modd aros hyd at ddwy noson yn yr ardaloedd peilot.
Pwysleisiwyd nad oedd gan y cynllun fwriad creu ‘meysydd gwersylla’ a cheir rhestr o feini prawf sy’n cynnwys dim poteli LPG na dodrefn i’w storio y tu allan, yn ogystal â dim gwastraff gwersylla na mannau ailgylchu a ddarparir.
Ond mae busnesau lleol yn dweud bydd y cynigion yn niweidio Sir Benfro.
Swyddi’n cael eu colli
Dywed Phil Davies, perchennog Gwersyll Carafanau a Chartrefi Modur Fferm Hungerford ger Loveston, fod ymweliadau un a dwy noson mewn cartrefi modur a champerfaniau yn cyfrannu at 25-30% o’u trosiant blynyddol.
“Pe bai’r arbrawf deunaw mis yn parhau, bydd y cwymp yn achosi i nifer golli eu swyddi o fewn y diwydiant, achos does dim llawer o fusnesau yn gallu goroesi cwymp dros dro.”
Fe wnaeth e hefyd feirniadu adroddiad y Cabinet am ddefnyddio tystiolaeth Cyngor Gwynedd, sydd wedi wynebu materion tebyg, gan nodi bod y data ymchwil yn deillio o gyfnod pan oedd nifer yr ymwelwyr yn “artiffisial uchel”, o ystyried bod y wlad o dan gyfyngiadau teithio COVID-19.
Byddai menter ‘Stop Penfro’ hefyd yn rhoi baich ychwanegol ar wasanaethau presennol, gyda nifer yn defnyddio toiledau cyhoeddus i gael gwared ar wastraff, yn ôl Phil Davies.
Siom
“Rydym yn teimlo’n siomedig nad yw mater fel hwn, sydd â’r potensial i gael effeithiau enfawr ar drigolion a busnesau, wedi dod i’n sylw yn gynt,” meddai Christine James mewn llythyr at y Cyngor ar ran masnachwyr Arberth.
Ychwanega nad oes neb yn Arberth wedi cael gwybod am y cynigion cyn cyfarfod y Cabinet ym mis Chwefror.
“Mae un wraig wedi cael gwrthod newid defnydd o lawr uchaf ei heiddo yn llety,” meddai Vicky Gleeson, perchennog Tŷ Crefft ar Stryd Fawr Arberth.
“Y rheswm gafodd ei roi oedd fod mwy o ffosffadau i’r system garthffosiaeth.
“Faint o ffosffadau fydd yn mynd i mewn i’r system ddŵr os ydych yn caniatáu i gannoedd o bobol arllwys eu gwastraff a’u cemegau i lawr y toiledau cyhoeddus?”
“Mae cymaint o drefi gyda strydoedd mawr gwag, siopau wedi cau a dim ymwelwyr,” meddai wedyn.
“Nid yw Arberth yn un o’r trefi hynny.
“Mae’n brysur ac yn ffynnu.
“Y dref yw calon Sir Benfro a dylai’r Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu fod yn brwydro i’w gwarchod.”
Mae’r Cynghorydd Di Clements wedi bod yn gweithio gyda’r rhai yn ei ward fydd yn cael eu heffeithio, yn ogystal â masnachwyr Arberth i wrando ar eu pryderon.
“Mae’n siomedig nad oedd busnesau a thrigolion yn yr ardaloedd prawf wedi derbyn ymgynghoriad cyn i’r penderfyniad barhau,” meddai.
“Rydym yn ffodus yn Sir Benfro i gael tirwedd mor brydferth.
“Er bod hynny wedi cynyddu’r pwysau gan gartrefi modur a champerfaniau mewn lleoliadau fel Maenorbŷr a Niwgwl, mae’r cynllun ‘Stop Penfro’ yn gosod y Cyngor mewn cystadleuaeth uniongyrchol â busnesau fel Mr Davies mewn marchnad sydd eisoes yn anodd.”
Craffu
Mae’r Cynghorydd Di Clements yn galw am anfon y mater at bwyllgor craffu polisi a chyn benderfyniad y Cyngor i’w drafod ymhellach, fydd yn cael ei ystyried yn y cyfarfod ar Ebrill 9.
Mae adroddiad sydd gerbron y pwyllgor yn nodi:
“Ar ôl y Cabinet, cododd y Cynghorydd Clement bryderon y byddai’r adroddiad yn elwa o fwy o oruchwyliaeth.
“Codwyd y sylwadau gyda’r Aelod Cabinet dros Wasanaethau Preswylwyr, a gytunodd y dylid cyfeirio’r mater at y Pwyllgor Trosolwg a Chraffu Polisi a chefnogodd Cadeirydd y pwyllgor hyn hefyd.
“Yn ogystal â sylwadau’r Cynghorydd Clement, mae nifer o sylwadau wedi’u codi am y penderfyniad, a chafodd y mater sylw cenedlaethol hefyd o ran trafodaeth ar raglen ffonio ar BBC Radio Cymru ar Chwefror 13.”
Mae’r adroddiad hefyd yn amlygu’r gefnogaeth a dderbyniwyd ar gyfer y cynllun.
Selogion cartrefi modur a champerfaniau
“Rwy’n ysgrifennu ar ran grŵp bywiog o selogion cartrefi modur sydd wrth ein bodd yn archwilio harddwch Cymru a pharchu’r cymunedau a’r amgylchedd,” medd un sylw.
“Yn ddiweddar, daethom yn ymwybodol o’ch menter arloesol ‘Stop Penfro’ i letya gwersyllwyr dros nos mewn meysydd parcio dethol.
“Mae’r penderfyniad meddylgar hwn nid yn unig yn dangos eich ymrwymiad i hyrwyddo twristiaeth mewn modd cynaliadwy ond hefyd yn cydnabod y diddordeb cynyddol mewn teithio cartrefi modur.
“Rydym yn grŵp sydd wedi ymrwymo’n ddwfn i fod yn gyfrifol.
“Rydym bob amser yn ymdrechu i gefnogi busnesau lleol ac ymgysylltu’n gadarnhaol â’r cymunedau yr ydym yn ymweld â nhw.
“Mae eich menter yn cefnogi’n uniongyrchol ein gallu i wneud hynny yn ardal Sir Benfro; gwella profiadau ein haelodau tra ein bod yn sicrhau ein bod yn cyfrannu’n gadarnhaol i’r ardal leol.
“Roeddem am ddiolch o galon ichi a phawb a fu’n rhan o benderfyniad ‘Stop Penfro’.
“Mae eich agwedd flaengar nid yn unig yn gwneud gwahaniaeth sylweddol i selogion cartrefi modur fel ni, ond hefyd yn gosod esiampl o sut y gall cymunedau gofleidio buddion twristiaeth cartrefi modur cyfrifol.”