Mae adroddiad Ewropeaidd yn argymell y dylai ysgolion ar Ynys Manaw ddysgu mwy o wersi drwy gyfrwng Gaeleg Ynys Manaw.
Cafodd yr adroddiad ei gyhoeddi gan Gyngor Ewrop, y corff sy’n cynnal hawliau dynol, democratiaeth a rheol y gyfraith yn Ewrop.
Mae arbenigwyr yn annog yr awdurdodau ar Ynys Manaw i ganolbwyntio’u hymdrechion ar blant oed cyn ysgol ac ysgol gynradd, ac i sefydlu cwrs hyfforddi athrawon er mwyn sicrhau bod digon o athrawon ar gael yn y tymor hir.
Mae’r adroddiad yn nodi bod “fframwaith da” yn ei le i warchod ieithoedd rhanbarthol a lleiafrifol, ond fod gor-ddibyniaeth ar wirfoddolwyr yn achos nifer o ieithoedd.
Roedd yr adroddiad hefyd yn archwilio sefyllfa’r Gymraeg, y Gernyweg, Gaeleg yr Alban, Sgots a Gaeleg Iwerddon.
Yn ôl llefarydd ar ran Cyngor Ewrop, mae’r ffaith fod maes dysgu ieithoedd yn nwylo awdurdodau lleol yn arwain at “sefyllfa anwastad” o un genedl i’r llall, ac mae prinder athrawon ac anawsterau recriwtio’n broblem ym mhob cenedl.
Mae’r adroddiad hefyd yn argymell cynyddu’r arian sydd ar gael i ddarlledu mewn ieithoedd lleiafrifol.
Sefyllfa ieithyddol Ynys Manaw
Yn unol â pholisi’r llywodraeth, cafodd yr iaith Fanaweg ei chyflwyno mewn ysgolion yn 1992, ond fel pwnc dewisol i blant wyth oed a hŷn.
Nododd Deddf Addysg 2001 y dylid cynnig gwersi iaith, diwylliant a hanes Gaeleg Ynys Manaw yn rhan o’r cwricwlwm.
Un ysgol Fanaweg sydd ar yr ynys ar hyn o bryd.
