Mae dynes o Gaernarfon yn poeni’n fawr iawn am effaith tân gwyllt ar hap ar ei dau gi, ac ar gŵn yn gyffredinol.

Mae Sandra Salisbury-Jones yn teimlo bod perchnogion o hyd yn cael digon o amser i baratoi ar gyfer Noson Guto Ffowc, neu noson tân gwyllt, ond nad yw’n bosib gwneud unrhyw beth os ydy pobol yn eu tanio nhw ar hap, yn enwedig pan fydd perchnogion allan yn mynd â’u cŵn am dro.

“Mae noson tân gwyllt yn draddodiad ers blynyddoedd lawer, a phlant yn mwynhau cyffro’r noson,” meddai Sandra Sailsbury- Jones wrth golwg360.

“I berchnogion anifeiliaid, rydym yn barod am y noson yma ac yn paratoi, er enghraifft cerdded cŵn yn gynnar, cau llenni, radio neu’r teledu ymlaen, i drio lleihau twrw’r rocedi.

“Ond be’ fedrwn ni ddim eu paratoi nhw ato fo ydy’r tân gwyllt random sydd yn cael eu tanio gyda’r nos pan ydyn ni allan yn cerdded.

“Does dim amser penodol fel ein bod yn medru eu hosgoi nhw.”

Dywed iddi fynd allan oddeutu 8 o’r gloch neithiwr (nos Fercher, Tachwedd 1), ac o fewn ugain munud roedd “clecian uchel” nad oedd hi wedi’i ddisgwyl, “y cŵn yn crynu, cynffon rhwng eu coesau, a methu fy nhynnu adra ddigon sydyn”.

“Sgwn i faint sydd yn teimlo yr un fath?”

‘Pryderon cynyddol’

Mae’r Ymddiriedolaeth Cŵn yng Nghaerdydd a Phen-y-bont ar Ogwr wedi cynnig cyngor i un ym mhob tri o berchnogion ar drothwy arddangosfeydd a sioeau tân gwyllt ar Noson Guto Ffowc.

Yn ôl ymchwil gan Brifysgol Salford, mae cŵn yn sensitif i ystod ehangach o synau nag yr oedd pobol yn ei sylweddoli cyn hyn, ac felly mae’r Ymddiriedolaeth yn annog perchnogion i gadw eu cŵn dan do yn ystod tân gwyllt er mwyn osgoi straen diangen.

Maen nhw’n annog perchnogion i baratoi ymlaen llaw a throi at eu gwefan am y camau llawn o ran sut i gadw eu cŵn yn ddiogel ac yn dawel eu meddwl.

Canllawiau er mwyn paratoi:

  • Arhoswch gyda’ch cŵn, oherwydd maen nhw’n gallu mynd i banig os ydyn nhw ar eu pennau eu hunain – bydd cadw cwmni iddyn nhw’n tawelu eu hofnau
  • Peidiwch â mentro allan yn y tywyllwch – a pheidiwch â gorfodi eich cŵn i fynd allan
  • Sicrhewch fod eich cŵn yn gysurus dan do cyn i’r tân gwyllt ddechrau
  • Sicrhewch fod ganddyn nhw ofod diogel i fynd iddo pe bai angen
  • Trowch at filfeddyg am gyngor ynghylch pryder
  • Rhowch unrhyw feddyginiaeth angenrheidiol i’ch cŵn cyn i’r tân gwyllt ddechrau – gall fod gan filfeddyg feddyginiaeth at bryder os oes angen
  • Sicrhewch nad oes modd i’ch cŵn ddianc o’r tŷ nac o’r ardd, gan y gallen nhw geisio rhedeg i ffwrdd mewn ofn

Unwaith fydd y tân gwyllt wedi dechrau:

  • Caewch y llenni, trowch y golau a’r teledu neu gerddoriaeth ymlaen i dawelu’r sŵn tu allan
  • Ceisiwch adnabod anghenion eich cŵn a gadael iddyn nhw benderfynu a ydyn nhw eisiau cuddio
  • Cadwch lygad ar eich cŵn yn rheolaidd i sicrhau eu bod nhw’n ymdopi’n iawn
  • Rhowch gysur iddyn nhw, neu eu gadael os ydyn nhw’n dewis cuddio
  • Ceisiwch bwyllo ac ymlacio

Mae’r Ymddiriedolaeth yn dweud ei bod hi’n werth gwneud nodyn o ddulliau ymdopi oedd wedi gweithio’n dda, yn barod ar gyfer y tro nesaf, a dychwelyd i’r drefn arferol cyn gynted â phosib ar ôl y tân gwyllt.

Maen nhw’n dweud ei bod hi’n werth troi at filfeddyg ar gyfer unrhyw gyngor, neu os oes gennych chi bryderon am y tro nesaf y bydd tân gwyllt.