Mae cynlluniau i ddymchwel hen ficerdy yn Wrecsam yn debygol o gael eu cymeradwyo er gwaethaf pryderon am golli ei hanes
Roedd bwrdd gweithredol Cyngor Wrecsam yn bwriadu cau’r eiddo yn Rhosddu, sy’n cael ei adnabod fel Canolfan 67.
Dywedodd uwch gynghorwyr y byddai clirio’r safle yn caniatáu i dai cymdeithasol gael eu creu ar yr ardal ehangach o’i chwmpas.
Denodd y cam wrthwynebiad gan y cynghorydd lleol Marc Jones, a ddywedodd fod y dref mewn perygl o golli rhan o’i threftadaeth ar ôl i’w gais am ddefnydd amgen gael ei wrthod.
Gofynnodd yr awdurdod lleol am gymeradwyaeth ymlaen llaw i’r dymchwel cyn symud ymlaen gyda’r cynlluniau, sydd bellach wedi’u hargymell i’w cymeradwyo gan brif swyddog cynllunio’r cyngor.
Mewn adroddiad i aelodau’r pwyllgor cynllunio, gwrthododd Lawrence Isted bryderon a godwyd gan Ymddiriedolaeth Archaeolegol Clwyd-Powys (CPAT) am ei symud.
Dywedodd: “Er bod CPAT wedi codi gwrthwynebiad i’r cais ar y sail y dylid ceisio defnydd arall ar gyfer yr adeilad cyn ei ddymchwel, nid yw hyn wedi cael ei ystyried wrth benderfynu ar y cais, o ystyried bod yr egwyddor o ddymchwel yr adeilad eisoes wedi’i sefydlu yn y GPDO (Gorchymyn Datblygu Cyffredinol a Ganiateir).
“Mae CPAT yn mynd ymlaen i ddweud, pe bai’r gwaith dymchwel yn digwydd, y dylid cynnal arolwg archaeoleg lefel pedwar o’r adeilad er mwyn sicrhau y gellir cadw cofnod parhaol ohono.
“Nid yw’r amod hwn yn rhesymol nac yn angenrheidiol, o ystyried, fel y nodwyd yn flaenorol, fod yr egwyddor o ddymchwel yr adeilad eisoes wedi’i sefydlu.”
Ychwanegodd: “Gofynnwyd am gymeradwyaeth ymlaen llaw i ganfod effaith y cynnig ar goed cyfagos.
“Er y gallai CPAT ystyried ei bod yn ymddangos bod yr adeilad o werth pensaernïol a hanesyddol lleol, nid yw’r adeilad wedi’i restru ac nid o fewn ardal gadwraeth.”
Defnyddiwyd Canolfan 67 ddiwethaf tua 2005 a chodwyd gobeithion y gellid ei throi’n ganolfan gymunedol.
Cafodd cynlluniau i ddymchwel yr eiddo ar Ffordd Rhosddu, sydd wedi’i leoli rhwng eglwys Spar a St James, eu trafod gyntaf gan y cyngor yn 2013.
Bydd y cynigion diweddaraf yn cael eu trafod gan y pwyllgor cynllunio mewn cyfarfod ddydd Llun (6 Medi).
Os caiff ei gymeradwyo, mae disgwyl y bydd cais am y cynlluniau tai cymdeithasol yn cael ei gyflwyno’n ddiweddarach.