Mae Prydeinwyr oedd ar y llongau cymorth i Gaza wedi siarad heddiw am eu profiadau.
Roedden nhw ymhlith y teithwyr ar y chwe llong a gafodd eu cipio gan Israel wrth iddyn nhw geisio torri trwy flocâd.
Roedd un, Cliff Hanley, 61 oed o Fryste, wedi cael ei grafu gan fwled yn y digwyddiad pan gafodd naw o brotestwyr eraill eu saethu’n farw.
Fe ddywedodd am hofrennydd Israel yn dod at eu llong … roedd yn gallu gweld llongau ar y dŵr meddai, ac yn gallu clywed saethu yn ogystal â sŵn fel bomiau’n ffrwydro.
Gwelodd deithiwr arall yn tynnu lluniau ac aeth i sefyll tu ôl iddo. Ond daeth y ffotograffydd yn darged amlwg i’r gynnau a dyna pryd y cafodd yntau ei anaf.
Cafodd ei gadw ar y llong â’i ddwylo mewn cyffion, a chael cadw dim ond ei foddion epilepsi.
Yn y carchar – stori ail ddyn
Tra cafodd Cliff Hanley ei gymryd i borthladd Ashdod yn Israel i “dref o bebyll”, roedd Ebrahim Musaji o Gaerloyw wedi cael ei gymryd i garchar Be’er Sheva, heb gysylltiad ag is-gennad Prydain.
Roedd wedi gweld un o’r bobol a gafodd ei saethu’n farw, a dechreuodd grio wrth ddisgrifio’i atgofion.
Honnodd fod y person hwnnw heb arfau a’i fod wedi cael ei saethu o’r hofrennydd.
Cafodd Ebrahim Musaji ei gadw mewn cyffion ar y llong heb fwyd na dŵr, na chael mynd i’r tŷ bach am 24 awr dywedodd.
Yng ngharchar Be’er Sheva, fe gafodd ei rwystro rhag cysylltu â’i deulu, a chafodd ei holi os oedd yn aelod o al Qaida.
Dywedodd y ddau ddyn na fyddai’r profiad ddim yn eu rhwystro rhag dychwelyd i Gaza, a’u bod yn bwriadu gwneud hynny yn y dyfodol agos.
Llun: Cliff Hanley’n adrodd am ei brofiadau mewn cynhadledd i’r wasg (Gwifren PA)
