Addysg Gymraeg: Cyrraedd targedau yn ‘her’

Leighton Andrews
Mae angen i addysg iaith Gymraeg ddatblygu ynghynt mewn rhai ardaloedd os yw Llywodraeth Cymru am gyrraedd eu targedau, yn ôl adroddiad newydd.

Mae 21.8% o ddisgyblion saith oed yn cael eu dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg ar hyn o bryd.

Mae Llywodraeth Cymru wedi gosod targed o 25% erbyn 2015 a 30% erbyn 2020.

Ddoe cyhoeddodd y llywodraeth yr adroddiad blynyddol cyntaf i’w Strategaeth Addysg Cyfrwng Cymraeg.

Mae’n dangos fod gwahaniaethau mawr yn y ddarpariaeth addysg Gymraeg o ardal i ardal.

Mae 100% o ddisgyblion saith oed yn cael eu dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg yng Ngwynedd, a 70% ar Ynys Môn.

Ond mewn rhai ardaloedd eraill mae’r canran yn llawer is – ond dim ond 5% yn Sir y Fflint a Blaenau Gwent, a 4% yng Nghasnewydd.

Sir y Fflint a Chastell-nedd yw’r unig ardaloedd sydd heb weld cynnydd yn nifer y plant dan saith sy’n cael eu dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg ers y flwyddyn 2000.

“Ym maniffesto etholiadol y Blaid Lafur dywedom y byddwn yn cyflawni’r Strategaeth Addysg Cyfrwng Cymraeg yn ystod y Cynulliad nesaf,” meddai Leighton Andrews.

“Mae nifer o heriau yn ein wynebu ni oll yn ystod y cyfnod nesaf o weithredu. Fodd bynnag, bydd fy Adran yn parhau i weithio gyda’r holl bartneriaid i sicrhau bod targedau 2015 y Strategaeth yn cael eu cyflawni a bod y Strategaeth yn eistedd ochr yn ochr â’r gwaith sy’n cael ei wneud i gynyddu defnydd y Gymraeg yn ei cymunedau a’u bod yn ategu ei gilydd.

“Yr oedd lansio’r Strategaeth yn gam mawr ymlaen o ran pennu cyfeiriad strategol ar gyfer addysg cyfrwng Cymraeg. Rwy’n falch iawn o weld bod cynnydd wedi’i wneud o ran gweithredu’r Strategaeth.”

Poblogaidd

Swyddi

YTC 4 Llan CLT

Hwylusydd Prosiect

City And Guilds

Asesydd Allanol – Iechyd a Gofal Cymdeithasol CC (Cymraeg yn Ddymunol)

Asiantaeth y Swyddfa Brisio

Arolygydd Eiddo – Siaradwr Cymraeg

Prifysgol Bangor

Is-ddatblygwr Meddalwedd

Menter Iaith Conwy

Swyddog Ardal Wledig (Dyffryn Conwy)

← Stori flaenorol

Cymru

Awgrym fod y Wallich hefyd wedi’i dargedu gan yr hacwyr a dargedodd Brifysgol Aberystwyth

E-bost yn awgrymu’r un broblem â’r hyn ddigwyddodd i systemau’r brifysgol

Stori nesaf →

Cymru

Yr Wyddfa ‘mewn perygl’

Gormod o dwristiaid yn ei ddringo bob blwyddyn

Hefyd →

Arian a Busnes

Jo Stevens dan bwysau tros sylwadau am beidio ariannu’r diwydiant dur

Chris Haines, Gohebydd Senedd ICNN

Mae Ysgrifennydd Gwladol Cymru’n cyhuddo Llywodraeth Geidwadol flaenorol San Steffan o beidio rhoi £80m er gwaethaf ymrwymiad

2 sylw

Adam Jones` 23 Gorffennaf 2011, 12:28

Yr oedd lansio’r Strategaeth yn gam mawr ymlaen o ran pennu cyfeiriad strategol ar gyfer addysg cyfrwng Cymraeg. Rwy’n falch iawn o weld bod cynnydd wedi’i wneud o ran gweithredu’r Strategaeth.”

Ie ond dim digon Mr Andrews, dim digon. Wrth ystyried nad oedd y targedau a phenodwyd o dan Lywodraeth Cymru’n un yn rhai uchelgeisiol i gychwyn mae’r ffaith nad yw’r ‘her’ yn gyraeddadwy erbyn 2015 yn profi bod yn rhaid i’r cynulliad ymyrryd mewn siroedd megis Caerfyrddin a Cheredigion lle mae ffigyrau dilyniant addysg Cyfrwng Cymraeg o’r sector cynradd i’r uwchradd am ar eu gwaethaf. Yn Sir Gâr mae oddeutu 66% yn derbyn eu haddysg mewn ysgolion cynradd Cymraeg ond dim ond rhyw 28% sydd yn derbyn eu haddysg uwchradd yn Gymraeg colled o dros 50% mae hynny’n warthus! a does dim awydd newid hyn.

Fon Gruffydd 23 Gorffennaf 2011, 17:25

Hollol, Adam, mae’r targedau yn llawer rhy anuchelgeisiol. Dylem ni fod yn anelu at gael pob ysgol yn y wlad yn dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg.

Ac mewn rhai siroedd mae addysg Gymraeg yn gwaethygu, nid gwella. Mae Cyngor Sir y Fflint yn bwriadu uno ysgolion cynradd Cymraeg llwyddianus a phoblogaidd gyda rhai cyfrwng Saesneg mwy eu maint, er enghraifft, symudiad a fydd yn cael effaith trychinebus ar y Gymraeg yn yr ardal honno. Be sy’n anghredadwy ydy bod y cyngor sir yn medru gweithredu fel yna o gwbl. Pam nad ydy Llywodraeth Cymru yn atal hynny? Mae’n warthus. Yn Wrecsam hefyd mae’r sefyllfa’n ddrwg gyda’r nifer sy’n cael eu dysgu drwy gyfrwng y Gymraeg wedi gostwng ers y flwyddyn 2000.

Hefyd, mae angen gwella’n aruthrol safonau dysgu’r Gymraeg fel ail iaith. Yn ol yr adroddiad (dydy erthygl Golwg ddim yn cyfeirio at hyn), dyna’r pwnc gyda’r canlyniadau gwaethaf yn ysgolion Cymru. Gwn hynny o brofiad. Mae plant o gefndir di-Gymraeg sydd wedi cael gwersi yn y Gymraeg fel ail iaith yn ein hysgolion “dwyieithog” neu brif gyfrwng Saesneg lleol, a hynny ers dechrau yn yr ysgol gynradd yn 5 oed, yn methu deall na siarad ddim o’r iaith bron ac mae safon yr ychydig o Gymraeg a fedrant yn affwysol o isel, gan fethu llunio’r brawddegau symlaf a chamynganu pob gair.

Addysg drwy gyfrwng y Gymraeg i bob plentyn yng Nghymru o’r ysgol feithrin ymlaen ydy’r unig ateb. Ond ble mae’r weledigaeth a’r ewyllys i gael hynny?

Mae’r sylwadau wedi cau.