Mae’r gyfres yma’n bwrw golwg ar atgofion rhai o wynebau cyfarwydd Cymru am fwyd a sut mae hynny wedi dylanwadu eu harferion bwyta heddiw. Y cynhyrchydd a’r actor o Fangor, Gwion Tegid, sy’n rhannu ei atgofion bwyd yr wythnos hon. Mae’n ymddangos yn y gyfres newydd Bariau ar S4C, ac yn cyd-redeg cwmni cynhyrchu rhaglenni dogfen DocShed yn y Felinheli. Mae ganddo ddau o blant gyda’i bartner, y ffotograffydd Kristina Banholzer…
Fues i’n ffodus iawn pan oeddwn i’n ifanc i gael mynd ar nifer o wyliau a chael blasu bwydydd gwahanol y byd. Un o fy atgofion cynharaf o wir fwynhau pryd oedd ym Mhortiwgal. Mewn pentra ’sgota oeddwn i gyda fy nheulu, ond fedra i’m bod yn rhy saff lle – dim ond pump neu chwech oeddwn i, tybiwn i. Mi oedden ni’n cael bara hyfryd ar y bwrdd cyn y pryd gyda pâté eog. Ma’r blas hallt yna yn dal i apelio i mi pan fyddai’n mynd i wledydd Môr y Canoldir. Ac yn brif gwrs fe ges i swordfish am y tro cyntaf, gyda llwyth o lemon. Anghofia’i fyth mor pryd yna!
Mae brechdan fish fingers mam ar dorth sâl wen, efo digon o Salad Cream, yn dal i fod yn un o fy ffefrynnau i. Mam oedd yn coginio’r prydau mwy traddodiadol, ar wahân i’r chicken chasseur paced diawledig oedden ni’n gael o bryd i’w gilydd. Mi oedd ei phrydau traddodiadol hi’n comforting – mae hi’n gwneud cauli-cheese a stwffin gwych! Dad oedd yn dueddol o drio coginio prydau mwy arbrofol, a hynny fel arfer ar ôl gwylio Keith Floyd ar y teledu. Mi ges i ddechrau coginio’n ifanc ganddyn nhw oherwydd bod gen i wir ddiddordeb mewn bwyd – ac i osgoi’r chicken chasseur, beryg! Erbyn i mi fod yn dair ar ddeg, mi oeddwn i’n paratoi prydau yn gyson.
Yn ddigon od, mi ydw i’n cael mwy o gysur gan fwydydd Indiaidd neu Thai nag o fwyd ‘Prydeinig’. Er, pan dw i’n hungover, does fawr gwell na fish a chips!
Y pryd delfrydol – Tenerife yn Los Abregos mewn pentre o’r un enw. Bwyty yn y bae, dim bwydlen – dim ond beth mae eu cwch bach nhw wedi dal y diwrnod hwnnw. Razor clams i ddechrau fel arfer, a chlamp o sgodyn yng nghanol y bwrdd i rannu rhwng pawb fel prif gwrs. Salad tomato a nionyn, a llwythi o papas arrugadas gyda mojo rojo a mojo verde [tatws gyda saws tsili a garlleg]. A photeli o win gwyn oer lleol i olchi bob dim lawr!
Sardîns a salad efo digon o lemon fresh sy’n dod ag atgofion o’r haf yn ôl i fi. Ges i’r union bryd yma yn Malaga unwaith, ar y ffrynt. Rhes o sardîns ar sgiwer wedi’u coginio ar dân. Oedd o’n anhygoel. Fe fyddai’n trio efelychu’r pryd yma’n aml dros y ha’ – tydi o’m cweit cystal ond digon agos i flasu fel haf braf, môr a dim cyfrifoldeb!
Yn y gaeaf, mae rysait black dahl Dishoom yn hyfryd. Crochan mawr sawrus, sbeisi efo ffasiwn blas mwy. Mae seconds – a thirds – yn anochel ar noson stormus!
Tydi’r plant a fy mhartner ddim yn bwyta cig, ac maen nhw wrth eu boddau efo spag-bol lentil fyddai’n gwneud. Felly er mwyn gneud yn siŵr bod y plant yn llenwi’u boliau pan fyddwn ni’n gael pobol ddiarth, dyna fydd y go-to. Ma’ pawb yn licio spag-bol dydi? Ac mae hwn yn llawn dyfnder. Wedyn i wneud o’n fwy o hwyl ac i bobol gael rhoi stamp eu hunain arno fo – fe fyddai’n rhoi croen lemwn, mint, basil, tsili ffres, parmigiano reggiano a balsamic ar y bwrdd i bobol helpu’i hunain.
Mae ffilm gyntaf DocShed, The Rev, ar gael ar Apple TV ac Amazon Prime rŵan
Rysáit Pâst Gwyrdd Thai
Cynhwysion:
10 sialot
lwmp sylweddol o sinsir a galangal
3 lemonwellt
4 dail leim keffir
5 tsili Bird’s eye
Mwy na ‘da chi’n feddwl o hadau coriander
llwyaid o siwgr palmwydd
twtch o shrimp paste neu fish sauce
2 ddyrnaid mawr o goriander ffres
Dull:
Blitsiwch y cyfan. Fe fyddan ni’n defnyddio fo i wneud cyri gan amlaf – ma’r ratio yna i un tun 400g o laeth cnau coco a diferyn o saws soi a dyrnaid o basil Thai. Ond mi rydan ni’n hoffi bwyd poeth! Mae o’n gwneud marinade neis i samwn ac mi rydw i wedi’i ddefnyddio i wneud fried rice cyflym a blasus o’r blaen.