Fe danseiliodd trip Dominic Cummings i Durham tra’n dioddef o Covid-19 ffydd y cyhoedd yn ymdriniaeth y Llywodraeth â’r pandemig, yn ôl ymchwil newydd.
Canfu’r dadansoddiad, a gynhaliwyd gan Goleg Prifysgol Llundain (UCL), fod gweithredoedd Prif Gynghorydd y Prif Weinidog wedi lleihau parodrwydd pobl i ddilyn rheolau ymbellhau cymdeithasol.
Wedi’i gyhoeddi yn The Lancet, dadansoddodd yr ymchwil 220,000 o ganlyniadau arolwg gan 40,000 o gyfranogwyr mewn astudiaeth gymdeithasol Covid-19 rhwng 24 Ebrill a Mehefin 11.
Gofynnwyd i’r ymatebwyr faint o hyder oedd ganddynt wrth i’r Llywodraeth ymdrin â’r pandemig ar raddfa o un (dim) i saith (llawer).
Ymhlith y cyfranogwyr a oedd yn byw yn Lloegr, gostyngodd hyder oddeutu 0.4 o bwyntiau ar y raddfa hon rhwng 21 Mai a 25 Mai
Torrodd y newyddion am daith Mr Cummings gyda’i wraig a’i blentyn ar 22 Mai.
Cymharu hyder yn Lloegr â hyder yng Nghymru a’r Alban
Asesodd yr ymchwilwyr effaith ei weithredoedd drwy gymharu lefelau hyder pobl Lloegr a lefelau hyder pobl Cymru a’r Alban yn eu llywodraethau datganoledig.
Ni fu gostyngiad cymharol yn hyder pobl yn arweinwyr Cymru a’r Alban dros y cyfnod hwn.
Canfu’r ymchwilwyr nad oedd pobl Lloegr wedi adennill eu hyder yn Llywodraeth y Deyrnas Unedig, gyda’r bwlch rhwng pobl Lloegr a’r gwledydd datganoledig yn parhau i ledu.
Datgelodd yr ymchwil hefyd fod lefelau glynu wrth y cyfyngiadau, a oedd eisoes yn dechrau dirywio, wedi gostwng yn gyflymach yn ystod yr wythnosau ar ôl taith Cummings, yn enwedig yn Lloegr.
Dywedodd yr awdur arweiniol Dr Daisy Fancourt, o Sefydliad Epidemioleg a Gofal Iechyd UCL: “Mae ffydd y cyhoedd yng ngallu’r Llywodraeth i reoli’r pandemig yn hanfodol gan ei fod yn sail i agweddau ac ymddygiadau’r cyhoedd ar adeg ansicr i iechyd y cyhoedd.”
Ychwanegodd: “Mae ffydd ym mhenderfyniadau a gweithredoedd y Llywodraeth sy’n ymwneud â rheoli Covid-19 yn her fawr yn fyd-eang ac mae’r data hyn yn dangos y canlyniadau negyddol a pharhaol y gall penderfyniadau gwleidyddol eu cael ar ffydd y cyhoedd a’r peryglon i ymddygiad.”
Taith arall?
Yn y cyfamser, mae cwpl sy’n honni eu bod wedi gweld Dominic Cummings ar ymweliad arall â Durham yn ystod y cyfyngiadau cloi wedi cyflwyno cwyn swyddogol i gorff goruchwylio’r heddlu.
Dywedodd Dave a Clare Edwards wrth y Daily Mirror eu bod wedi hysbysu heddlu Durham ym mis Mai eu bod wedi gweld Mr Cummings allan yn cerdded yn Houghall Woods ger Durham ar Ebrill 19, y penwythnos ar ôl iddo ddychwelyd i weithio yn Llundain.
Mae Mr Cummings wedi gwadu gwneud yr daith hon, gan ddweud bod ganddo luniau a data ar ei ffôn yn gwrthbrofi’r cyhuddiadau.