Rhidian Jones
Rhidian Jones sy’n trafod ergydion i’r pen a George North, ac yn cnoi cil dros ddyfarnwyr teledu yn dilyn gwaharddiad Nick Williams …

Ar ôl dros hanner cant o gapiau rhyngwladol dros Gymru a’r Llewod mae’n rhyfedd meddwl mai ond 22 oed yw George North.

Er bod golwg dyn cydnerth arno, glaslanc yw e o hyd yn y byd rygbi proffesiynol a dyna pam ei fod yn hollbwysig gwarchod ei iechyd ar ôl pedair cnoc gas i’w ben yn y ddeufis diwethaf.

Mae Northampton Saints wedi cadarnhau na fydd yn chwarae tan fis nesaf o leiaf, a hoffwn i ei weld yn cael seibiant tan Gwpan y Byd.

Petai George North yn focsiwr ‒ a byddai’n gwneud heavyweight handi dw i’n siŵr ‒ châi e ddim dychwelyd i’r sgwâr ar ôl KO am o leiaf 45 diwrnod, neu 90 diwrnod dan reolau rhai cymdeithasau bocsio.

Petai’n colli tair ffeit o’r bron drwy KO mae’n bosib na châi e ddychwelyd i’r sgwâr o gwbl.

Angen eglurder

Mae angen eglurder yn y byd rygbi hefyd o achos gall yr ergydion yma i’r pen wneud niwed tymor hir i’r ymennydd, yn enwedig gan fod chwaraewyr wedi mynd yn drymach ac yn gryfach ond eto bod y pen yr un mor agored i niwed â chynt.

Mae’n drueni wrth gwrs i Northampton Saints, sy’n talu cyflog parchus i George, eu bod nhw’n colli’r asgellwr ar adeg bwysicaf y tymor ‒ maen nhw ar frig uwch gynghrair Lloegr ac yn teithio i Clermont-Ferrand yn wyth olaf Cwpan Pencampwyr Ewrop.

Ond mae iechyd chwaraewyr yn bwysicach, a’r clwb sy’n gyfrifol am warchod eu gwas cyflog pan fydd e ar y cae rygbi.

Cafodd maswr Iwerddon Jonny Sexton dri mis i ffwrdd yng nghanol y tymor gan ei glwb Racing Métro, yn sgil cyfarwyddyd newydd gan y Ligue Nationale de Rugby sy’n nodi bod yn rhaid rhoi saib o 12 wythnos i chwaraewr sydd wedi cael pedwar cyfergyd mewn blwyddyn.

Mae George North eisoes wedi cyrraedd y nifer yna.

Gobeithio caiff rheol debyg ei chyflwyno ledled y byd rygbi.

Un cyfergyd = mis i ffwrdd o gae rygbi, yn orfodol, ac yna profion cyn caniatáu i’r chwaraewr ddychwelyd.

Tri chyfergyd mewn cyfnod o naw mis = saib gorfodol o dri mis o gae rygbi, a phrofion.

Dyfarnwyr teledu a disgyblaeth Ulster

Mae cyflwyno dyfarnwyr teledu ym myd rygbi wedi bod yn syniad da iawn, ac mewn byr o dro mae’n anodd dychmygu’r gêm broffesiynol hebddyn nhw.

Ond maen nhw wedi dod yn ffigurau anweledig hynod bwysig wrth i ddyfarnwyr ddibynnu fwyfwy arnyn nhw, weithiau yn groes i’w greddf.

Nos Wener yn Belfast ymgynghorwyd â’r TMO pan aeth Nick Williams o Ulster i mewn â’i fraich i ben Rhys Patchell o’r Gleision.

Dywedodd y TMO fod carden felen yn ddigonol, ond ddydd Mercher rhoddodd bwyllgor disgyblu’r Pro12 waharddiad i’r wythwr tan fis Medi.

Sut bod y TMO yn credu bod rhoi 10 munud yn y gell gosb yn ddigon o gosb, ac yna pwyllgor o’r farn bod angen gwahardd y chwaraewr am weddill y tymor?

Y gynghrair chwarae teg

Dyma’r pedwerydd gwaharddiad i chwaraewyr Ulster yn dilyn gêm gartref yn Ravenhill ‒ chafodd yr un ohonyn nhw eu gweld, neu eu hystyried yn ddigon difrifol, yn ystod y gemau.

Ulster sydd ar waelod cynghrair chwarae teg y Pro12, sy’n gwobrwyo disgyblaeth.

Yn dilyn gêm yn erbyn y Scarlets ym mis Chwefror cafodd dau o chwaraewyr Ulster waharddiad.

Yn achos un o’r gwaharddiadau cyfeiriwyd y mater at y TMO yn ystod y gêm ond am ryw reswm roedd y lluniau a roddodd y darlledwr lleol i’r TMO yn wahanol i’r hyn a ddangoswyd yn fyw, a ddim yn ddigon cyflawn ar gyfer gwneud penderfyniad.

Collodd y Scarlets y gêm o bum pwynt, a chawson nhw ddim elwa o’r ddwy garden goch a roddwyd yn hwyrach i’w gwrthwynebwyr.

Yn y Pro12 mae’r dyfarnwyr yn gorfod dod o wlad wahanol i’r tîm cartref, ond mae’r dyfarnwyr teledu fel arfer yn swyddogion lleol, a nhw sy’n gorfod gwneud y penderfyniadau mawr sy’n newid cwrs gemau.

Wela i ddim problem gyda chael dyfarnwr teledu hollol ddiduedd ‒ os oes y fath beth yn bosibl ‒ mewn stiwdio mewn gwlad arall er mwyn gwneud y penderfyniadau hyn.

Rydym ni’r gwylwyr teledu yn gallu clywed llais y dyfarnwr o gludwch ein lolfa neu’r dafarn neu ble bynnag, a byddai’r un peth yn wir i ddyfarnwr teledu mewn stiwdio yn Llundain/Caeredin/Timbyctŵ.

Byddai hyn yn gam arall gobeithio at gael gemau tecach.