Mae angen cydnabod fod angen gwneud llawer mwy i sicrhau bod chwaraeon i bawb, beth bynnag fo’u cefndir, yn ôl y chwaraewr rygbi Lloyd Lewis.
Bydd Lloyd Lewis, sydd wedi chwarae rygbi saith bob dros Gymru, yn cymryd rhan mewn sgwrs gyda’r Athro Laura McAllister, cyn-gapten tim pêl-droed Cymru a chyn-gadeirydd Chwaraeon Cymru, i drafod cynwysoldeb menywod, y gymuned LHDTC+ a phobol o gefndiroedd lleiafrifol ethnig ym myd chwaraeon.
Yn ogystal â bod yn chwaraewr rygbi proffesiynol, mae Lloyd Lewis wedi datblygu gyrfa fel rapiwr ac fel cyflwynydd ar S4C.
“Mae’n bwnc pwysig iawn i’w drafod yng Nghymru, yn enwedig ar hyn o bryd gyda’r sylw presennol yn y wasg i Undeb Rygbi Cymru,” meddai Lloyd Lewis, 26, sy’n chwarae i dîm rygbi saith bob ochr Casnewydd.
“Fel Cymro Cymraeg a chwaraewr rygbi o gefndir lleiafrifol ethnig, dw i wedi profi rhagfarn a hiliaeth ar y cae chwarae, felly mae angen cydnabod fod angen gwneud llawer mwy er mwyn sicrhau fod chwaraeon i bawb, beth bynnag eich cefndir.
“Mae’n hanfodol i gael cynrychiolaeth o Gymru fodern a’i chyfoeth o ddiwylliannau ym mhob maes – ym myd addysg, cyfryngau a chwaraeon, a sicrhau bod chwarae teg i bawb.
“Mae’n hollbwysig er mwyn dylanwadu ar y genhedlaeth nesaf, a chreu newid.”
‘Methu parhau â’r gamdriniaeth’
Mae’r cyfweliad yn rhan o gyfres ‘Hunaniaeth: Cymreictod’ sydd wedi’i threfnu ar y cyd gan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol a Phrifysgol Bangor.
Y nod ydy mynd i’r afael â hunaniaeth genedlaethol o safbwyntiau amrywiol megis crefydd, hil, rhywedd, a’r gymuned LHDTC+.
Fel aelod ac ymgyrchydd yn y gymuned LHDTC+ yng Nghymru, bydd Laura McAllister yn trin a thrafod hunaniaeth Gymreig ynghylch chwaraeon a chynwysoldeb y gymuned LHDTC+ yn y maes.
“Allwn ni ddim parhau gyda’r gamdriniaeth warthus mae chwaraewyr o gymunedau lleiafrifol yn ei dderbyn,” meddai.
“Rwyf wedi profi hyn yn bersonol yn ddiweddar yn Qatar.
“Ond dydyn ni ddim yn ildio ar y gwrthwynebiad cyntaf.
“Os gallwn gyfrannu tuag at addysgu nid yn unig cefnogwyr, ond arweinwyr hefyd o fewn sefydliadau, i ddileu’r gamdriniaeth ofnadwy sydd yn digwydd i chwaraewyr o gefndiroedd lleiafrifol ethnig a chwaraewyr benywaidd hoyw, yna rwy’n credu y bydd hynny’n gyfraniad hanfodol a gwerthfawr.
“Mae awydd am newid sydd yn beth positif.”
Cwpan y Byd
Wrth edrych yn ôl ar Gwpan y Byd, dywed Laura McAllister ei fod yn gyfle “amhrisiadwy” i adlewyrchu Cymru a’i diwylliannau amrywiol i weddill y byd.
“Mae pêl-droed Cymru wedi llwyddo i ymgysylltu â chymunedau diwylliannol amrywiol, gan gysylltu’r lleol â’r cenedlaethol a’r byd-eang i bob pwrpas,” meddai.
“Rydym wedi symud ymhell o’r ddelwedd hen ffasiwn a nawddoglyd sydd gan lawer o ddinasyddion y byd o’n cenedl.
“Felly, bydd y dirgelwch a’r diddordeb am Gymru yn ffres i gynulleidfaoedd yn Qatar 2022.
“Mae angen i’n naratif fod yn flaengar ac yn seiliedig ar werthoedd Cymru fel cenedl enfys, dinesydd byd-eang da sydd â phobl gynhwysol a chroesawgar, ieithoedd a diwylliannau amrywiol.”
- Bydd y cyfweliad yn cael ei gynnal ar-lein ar Chwefror 15 am 6yh, a’r sesiwn yn cael ei chadeirio gan Dr Gareth Evans-Jones, darlithydd Athroniaeth a Chrefydd ym Mhrifysgol Bangor. Gall unrhyw un gofrestru drwy fynd i Borth Adnoddau’r Coleg Cymraeg.
