Mae hi’n Wythnos Gwin Cymru yr wythnos hon (Mai 24 – Mehefin 2), ac mae cynhyrchwyr gwin ar draws y wlad yn annog pobol i roi cynnig ar win lleol yn ystod yr wythnos.
Erbyn hyn, mae dros 30 o winllannoedd a mwy nag ugain math gwahanol o rawnwin yn cael eu tyfu ledled y wlad gyda Chymru’n cynhyrchu gwin gwyn, coch a rhosliw – rhai llonydd a phefriog.
Mae amryw wedi ennill gwobrau rhyngwladol.
Mae’r rhan fwyaf o winllannoedd wedi’u lleoli yn ne a gorllewin Cymru, ond mae yna nifer ger yr arfordir yng ngogledd Cymru hefyd, gan gynnwys Conwy, Dyffryn Clwyd, ac Ynys Môn.
![](https://golwg.360.cymru/ased/sites/2/2024/05/Gwinllan-y-Dyffryn-1-640x853.jpg)
Cafodd Gwinllan y Dyffryn yn Nyffryn Clwyd ei sefydlu gan Gwen a Rhys Davies yn 2019 ac, ers hynny, maen nhw wedi ennill sawl gwobr am eu gwinoedd. Maen nhw’n cynhyrchu gwin gwyn, rosé, coch a phefriog, ac yn cynnig teithiau o gwmpas y gwinllannoedd a chyfle i flasu’r gwinoedd wedyn.
“Yn aml iawn mae pobl yn synnu bod yna winllannoedd yng Nghymru. Erbyn hyn mae yna dros 30 ohonon ni ac mae pob un efo stori ddiddorol, a gwahanol winoedd i flasu,” meddai Gwen Davies.
“Mae ymwelwyr yn mwynhau dysgu am y gwinwydd a’r safle sy’n creu amodau i dyfu grawnwin o safon dda. Wedyn mae’n bleser clywed yr adborth am y gwinoedd – weithiau mae pobl yn synnu pa mor dda ydyn nhw!”
![](https://golwg.360.cymru/ased/sites/2/2024/05/Gwinllan-y-Dyffryn-5-640x853.jpg)
“Diwydiant sy’n ffynnu”
Cafodd gwinllan a pherllan Pant Du ei sefydlu yn 2007, ar lethrau Dyffryn Nantlle yng Ngwynedd yn edrych i lawr am y môr.
“Rydym bellach yn tyfu 24 math gwahanol o rawnwin yng Nghymru – megis Rondo, Solaris, Siegerrebe, Pinot Noir, Seyval Blanc a Cabarnet Franc,” meddai Richard Wyn Huws, perchennog Pant Du.
“Mae gwin pefriog o Gymru yn boblogaidd iawn erbyn hyn, ac fel ei gwinoedd llonydd, wedi ennill mewn cystadlaethau mawr rhyngwladol.
“Mi fyddwn i yn annog pobol i roi cynnig ar eu gwinoedd lleol wythnos yma a chodi llwnc destun i ddiwydiant sy’n ffynnu ac yn mentro creu gwinoedd ychydig yn wahanol.”
![](https://golwg.360.cymru/ased/sites/2/2024/05/Pant-Du--640x480.jpg)
‘Rhywbeth unigryw’
Llinos Rowlands ydy perchennog siop win Dylanwad yn Nolgellau.
“Yr wythnos yma, beth am gefnogi ein diwydiant gwin yng Nghymru – sy’n dal ei dir ar y llwyfan cenedlaethol,” meddai.
“Rydym ni’n gwerthu dewis eang o winoedd Cymreig yn ein siop yn Nolgellau, a bydd gennym nifer o gynigion arbennig trwy’r wythnos i ddathlu.
“Fel gwlad sy’n dechrau dod yn enwog am ei gwin ‘bwtîc’, rydym wir yn credu fod gan winoedd o Gymru rywbeth unigryw i’w gynnig.”
Mae Prynu’n Lleol yn gynllun gan Gyngor Gwynedd, sy’n annog pobol i wario’n lleol er mwyn hybu’r economi yn yr ardal.