Etholiad Cyffredinol 2024 – y canlyniadau

Un o’r seddi mwya tynn yng Nghymru ydy Ynys Môn.

Owain Siôn yw’r gohebydd bro sydd yn Llangefni, a bydd yn dod â’r sïon diweddaraf ar flog byw Môn360 o’r cyfrif.

Pan gaiff senedd San Steffan ei diddymu, mae enwau’r rhai sydd wedi’u henwebu gan eu pleidiau i gael seddi yn Nhŷ’r Arglwyddi yn cael eu cyhoeddi.

Ymhlith y rhai sydd wedi’u henwebu gan Rishi Sunak mae Theresa May (cyn-Brif Weinidog y Deyrnas Unedig) a Syr Graham Brady (cyn-Gadeirydd Pwyllgor 1922).

Mae’r Dirprwy Brif Weinidog Oliver Dowden, y cyn-Brif Chwip Julian Smith, y cyn-Ysgrifennydd Amddiffyn Ben Wallace ac Alister Jack, Ysgrifennydd Gwladol diweddara’r Alban, i gyd wedi’u hurddo’n farchogion. Mae Therese Coffey, y cyn-weinidog Cabinet, bellach yn Fonesig.

Ymhlith y gweinidogion eraill sydd wedi’u gwobrwyo mae Chris Grayling ac Alok Sharma.

O ran Llafur, mae’r enwau’n cynnwys Craig Mackinlay, sydd wedi brwydro yn erbyn sepsis; y Fonesig Eleanor Laing, cyn-Ddirprwy Lefarydd Tŷ’r Cyffredin; Margaret Beckett, y cyn-Ysgrifennydd Tramor; a’r cyn-weinidogion blaenllaw Harriet Harman a’r Fonesig Margaret Hodge.

Mae’r Gymdeithas Ddiwygio Etholiadol wedi beirniadu’r cyhoeddiad yn chwyrn, gyda’r cyhuddiad fod Arglwyddi’n “cael eu stwffio” i mewn i’r sefydliad.

Os yw’r pôl ymadael yn gywir mae’n bosib mai dyma fydd y canlyniad gwaethaf erioed i’r blaid Geidwadol mewn etholiad i Senedd San Steffan – gwaeth na cholled drom 1997 (165 sedd) a gwaeth hyd yn oed na chwalfa fawr 1906 pan syrthiodd y blaid i lawr i 156 sedd.

Er hyn, mae’n werth nodi nad yw cyfanswm y pôl ymadael o 131 i’r Ceidwadwyr cynddrwg â’r rhagamcanion seddi i’r blaid yn rhai o’r arolygon barn MRP mawr i gael eu cyhoeddi dros y bythefnos ddiwethaf oedd yn awgrymu y gallai’r Ceidwadwyr syrthio yn is na’r 100 sedd.

Bydd rhaid aros am ganlyniadau nawr  er mwyn gweld pa mor ddrwg mae hi mewn gwirionedd ar y Ceidwadwyr.

Elfen arall o ddatganoli ydi bod Jeremy Vine, “swltan y swingometer” chwadal BBC Wales, yn gweithio o Gaerdydd eleni. Ac mae’r map rhyngweithiol o’r Deyrnas Unedig fel bydysawd arall o gymharu â dyddiau’r pyndit David Butler a’i ddiagram saeth a map cardbord ym 1965. Ac fel y dengys fideo Cymru Fyw, mae’r Bonwr Vine yn “mwynhau fy amser i yn BBC Cardiff” ac wedi bod yn ymarfer adrodd rhai o’n hetholaethau gan gynnwys “Caerfyrddin” a’r ffaith bod “Torfaen” yn odli gyda’i gyfenw ei hun.

Gall ddysgu llawer i Mark Austin Sky News wnaeth fethu’n rhacs efo’i ‘Plaid Cwm-ray’ wythnos diwethaf.

Bydd adran graffeg BBC Cymru wrthi fel slecs heno, gan ein bod newydd weld Daniel Davies yn symud o Tŷ’r Cyffredin rithwir i hongliad o set 10 Downing Street i bwysleisio’r fath gagendor rhwng Keir Starmer a Rishi Sunak os ydi’r pol pinwn ola’n gywir.

Noswaith dda o Rachub, bawb! Ac mae hi’n etholiad anarferol iawn yma, achos dyma’r tro cyntaf erioed imi gael noson etholiad cyffredinol heb win yn oedolyn!

Ydyn ni’n gallu defnyddio’r pôl ola’ i ddadansoddi’r hyn allai ddigwydd yng Nghymru heno? Mae honno’n gêm beryg i’w chwarae, ond fe allwn ni ddyfalu ambell beth.

Dwi’n teimlo bod yna obaith i’r Ceidwadwyr ddal cwpl o seddi yng Nghymru os ydyn nhw ar tua 131 sedd fel sy’n cael ei broffwydo; eu gobeithion gorau fyddai cadw Sir Fynwy (er bod David Davies eisoes wedi ildio, sy’n stori arall) a Sir Drefaldwyn a Glyndŵr. Mae’n annhebygol iawn y gwnawn nhw gadw unrhyw seddi eraill.

Llafur fydd buddiolwyr hyn, ond gan ddweud hynny mae’r cyfanswm o 410 sedd – sydd dipyn llai nag a ragwelwyd gan y rhan fwyaf o bolau dros yr ymgyrch – o bosib yn newyddion da i obeithion Plaid Cymru ar Ynys Môn ac yng Nghaerfyrddin. Er hynny, mae’n bwysig nodi mai’r disgwyl yw y bydd brwydr agos yn y ddwy sedd.

Mae hefyd gyfle i’r Democratiaid Rhyddfrydol ddychwelyd AS ym Mrycheiniog a Chwmtwrch.

Un peth difyr imi fydd beth fydd y gagendor rhwng pleidlais y blaid Lafur yng Nghymru ac yn Lloegr. Dwi’n meddwl ei bod hi’n hollol bosib y bydd y bwlch hwnnw’n llai nag y mae wedi bod ers cyn cof.

A chofiwch, y cliw mawr dros yr oriau nesaf cyn i ganlyniadau ddod i law fydd gwylio wynebau gwleidyddion wrth iddyn nhw gael eu holi ar y teledu.

Serch hyn oll, mae’n debyg na chawn ni ganlyniad o Gymru am rai oriau. Cyfle i orffwys!

Yn ôl y BBC, mae David TC Davies, Ysgrifennydd Gwladol diweddaraf Cymru, wedi dweud ei fod e wedi colli ei sedd. Dim cadarnhad hyd yma. Ond pe bai’n wir, dyma ergyd fawr gynta’r noson i’r Ceidwadwyr.

Jason Morgan

Noswaith dda o Rachub, bawb! Ac mae hi’n etholiad anarferol iawn yma, achos dyma’r tro cyntaf erioed imi gael noson etholiad cyffredinol heb win yn oedolyn!

Ydyn ni’n gallu defnyddio’r pôl ola’ i ddadansoddi’r hyn allai ddigwydd yng Nghymru heno? Mae honno’n gêm beryg i’w chwarae, ond fe allwn ni ddyfalu ambell beth.

Dwi’n teimlo bod yna obaith i’r Ceidwadwyr ddal cwpl o seddi yng Nghymru os ydyn nhw ar tua 131 sedd fel sy’n cael ei broffwydo; eu gobeithion gorau fyddai cadw Sir Fynwy a Sir Drefaldwyn a Glyndŵr. Mae’n annhebygol iawn y gwnawn nhw gadw unrhyw seddi eraill.

Llafur fydd buddiolwyr hyn, ond gan ddweud hynny mae’r cyfanswm o 410 sedd – sydd dipyn llai nag a ragwelwyd gan y rhan fwyaf o bolau dros yr ymgyrch – o bosib yn newyddion da i obeithion Plaid Cymru ar Ynys Môn ac yng Nghaerfyrddin. Er hynny, mae’n bwysig nodi mai’r disgwyl yw y bydd brwydr agos yn y ddwy sedd.

Mae hefyd gyfle i’r Democratiaid Rhyddfrydol ddychwelyd AS ym Mrycheiniog a Chwm Twrch.

Un peth difyr imi fydd beth fydd y gagendor rhwng pleidlais y blaid Lafur yng Nghymru ac yn Lloegr. Dwi’n meddwl ei bod hi’n hollol bosib y bydd y bwlch hwnnw’n llai nag y mae wedi bod ers cyn cof.

A chofiwch, y cliw mawr dros yr oriau nesaf cyn i ganlyniadau ddod i law fydd gwylio wynebau gwleidyddion wrth iddyn nhw gael eu holi ar y teledu.

Serch hyn oll, mae’n debyg na chawn ni ganlyniad o Gymru am rai oriau. Cyfle i orffwys!

Hyn gan Rhys Owen am y pôl ymadael gafodd ei gyhoeddi toc ar ôl 10 o’r gloch:

“Er fod yr arolwg ddim yn derfynol, hwn yw’r syniad cyntaf rydym yn ei gael o’r canlyniad terfynol ar ôl i’r amser i bleidleisio ddod i ben.

“Mae’r arolwg yn cael ei gomisiynu gan Sky News, y BBC ac ITV News, ac yn cael ei arwain gan yr Athro Syr John Curtice o Brifysgol Strathclyde a chwmni IPSOS.

“Os ydi’r arolwg yn gywir, bydd y Ceidwadwyr yn dychwelyd eu nifer lleiaf o aelodau seneddol i San Steffan ers yr 1830au.

“I Lafur, er raddfa’r canlyniadau sy’n cael eu rhagfynegi, mae’r nifer yn is na’r 418 enillon nhw yn 1997.”

Eluned Morgan (Llafur) hapus iawn o gymharu ä Tomos Dafydd (Ceidwadwyr) mwy syber ar S4C, tra mae Richard Wyn Jones yn dipyn mwy gofalus efo’r “ysgubol” o gofio arolygon barn y gorffennol.

Mae Rachel Reeves, y Canghellor newydd tebygol, wedi addo y bydd Llafur yn “embrace securonomics”, ac mae wedi dweud, “No democratic government can be content with a lack of decent work, falling wages and the dimming of people’s hope for a better life”. Mae Reeves hefyd wedi galw am “fundamental course correction” pan ddaw hi’n fater o lunio polisi economaidd newydd.