Etholiad Senedd 2021 – dydd Gwener

Dyw Dyffryn Clwyd ddim yn ganlyniad, ond mae’r ffaith fod y sedd honno yn mynd i ail gyfrif yn dweud rhywbeth wrthym.

Mae’r chwalfa i Lafur a welwyd ar draws Clawdd Offa heb ymdreiddio ar draws y ffin.

Bu Dyffryn Clwyd yn sedd ymylol iawn ar sawl achlysur gan gynnwys 2016 ac mae ail gyfrif heddiw yn tanlinellu hynny.

Os yw Dyffryn Clwyd yn agos, mae hynny’n awgrymu oni bai fod ffactorau lleol wrth waith y gall Llafur fod yn fwy hyderus yn Delyn, De Clwyd ac Alyn a Dyfrdrwy.

Er nad ydi’r Ceidwadwyr i weld yn gwneud cystal ag y bydden nhw wedi dymuno, maen nhw erbyn hyn yn dweud eu bod nhw’n weddol hyderus o droi Brycheiniog a Maesyfed, sedd Kirsty Williams, yn las.

Yn yr etholaeth hon mae Cilmeri, gyda llaw, a ’da ni gyd yn gwybod beth ddigwyddodd yn fanno amser maith yn ôl.

Tybed ai Kirsty Williams fydd Llyw Olaf y Rhyddfrydwyr yng Nghymru?

Un canlyniad sy’ ’di bod… ond a yw’r esgusodion yn dechrau’n barod?? Sgersli bilîf.

"It's quite difficult for Plaid Cymru in an election of this kind"

Plaid's @ElinCeredigion says the pandemic has put the party in a difficult position, between a Labour-run Welsh Government and Conservative leadership in Westminster. #SeneddElection2021 https://t.co/GidcoiD9d8 pic.twitter.com/MRPW0ryO12

— ITV Wales News (@ITVWales) May 7, 2021

Mae golwg360 yn deall bod pethau’n edrych yn dda iawn i Blaid Cymru yng Ngheredigion.

Ar sail cyfri’r pleidleisiau post a gwirio’r bocsys, mae’n debyg bod y Blaid yn bell ar y blaen (agos i 50%), gyda’r Ceidwadwyr o bosib yn ail, a’r Democratiaid Rhyddfrydol yn isel iawn.

Er cyd-destun – daeth y Blaid yn gyntaf yn 2016 gyda 40.7% o’r bleidlais. Roedd y Democratiaid Rhyddfrydol yn ail gyda 32.6% o’r bleidlais, a’r Ceidwadwyr yn bedwerydd â 7.1%.

Ydech chi’n gwrando, Llundain??

Yn gynharach, fe gyfeiriodd Richard Wyn Jones at genedlaetholdeb meddal y Blaid Lafur yng Nghymru, a’u bod nhw’n apelio at Gymreictod yn ystod yr ymgyrch.

“Mae’n hollol iawn i ddweud mai dyna oedd ein bwriad ni fel plaid, sef sicrhau ein bod ni ddim yn colli’r bobol yna sydd o blaid datganoli, ond ddim annibyniaeth,” meddai Carwyn Jones, wrth ddweud eu bod nhw’n anelu at beidio â cholli’r cefnogwyr hynny, fel ddigwyddodd yn yr Alban.

“Dim cwato ein cymreictod.

“Partneriaeth yw hwn rhwng pedair gwlad, a ry’n ni’n dewis pa bethau rydyn ni’n rannu, hynny yw ffederaliaeth.

“Y broblem yw dy’n nhw ddim yn gallu clywed hynny yn Llundain, ac os nad ydyn nhw’n gwneud hynny bydd ‘da ni broblem mawr ynghylch dyfodol y Deyrnas Unedig.”

40.5% wedi pleidleisio ym Mlaenau Gwent…

Turnout in Blaenau Gwent was 40.5% Constituency count getting underway.

— Alun Davies ??????? (@AlunDaviesMS) May 7, 2021

Dim sioc ym Môn….

Rhun ap Iorwerth secured the biggest majority in the Senedd back in 2016 (9,510) and it doesn't feel like a major shock is in the air this afternoon. #YnysMon #LDReporter

— Gareth Wyn Williams (@LDRMonGwynedd) May 7, 2021

Roedd disgwyl canlyniadau oddi wrth Llanelli, Dwyrain Caerfyrddin a Dinefwr, Ceredigion, y Rhondda, Dyffryn Clwyd, y ddwy sedd yn Abertawe, a Gŵyr, oll cyn tri o’r gloch.

Wel, ry’n ni’n dal i aros! Chwarae teg i griw Maldwyn am gyfri’r pleidleisiau mor gyflym – ac well i’r gweddill frysio!

Un o’r seddi bu’r Ceidwadwyr gyda chymorth y pleidiau unoliaethol yn ei dargedau oedd Banffshire & Buchan Coast.

Mae’r canlyniad newydd ei gyhoeddi a’r SNP yn ei gadw o drwch blewyn a gogwydd o 10% i’r Ceidwadwyr.

Gall hynny beri rhywfaint o bryder i’r SNP gan fod y ffin rhwng mwyafrif a chwympo dau neu dri sedd yn brin mor fach.

Cawn weld wrth i fwy o’r seddi ymylol yno gyhoeddi eu canlyniadau.

A ninnau ond wedi cael un canlyniad etholaethol, efallai ei bod hi braidd yn gynnar i ddechrau meddwl am y seddi rhanbarthol, ond …

Un cwestiwn allweddol wrth ystyried beth allai ddigwydd gyda’r seddi rhanbarthol yw beth fydd hynt y 7 o seddi y llwyddodd UKIP eu cipio nol yn 2016.

Mae’n debygol iawn na fydd UKIP yn llwyddo i gynnal yr un lefel o gefnogaeth y tro hwn ac mae’n bur debygol na fydd yn llwyddo i gipio unrhyw seddi rhestr.

A fydd y seddi felly yn mynd yn ôl i rai o’r pleidiau mwy – er enghraifft seddi UKIP yn nwyrain de Cymru yn cael eu rhannu unwaith eto rhwng PC a’r Ceidwadwyr?

Neu, a oes gobaith i rai o’r pleidiau adain dde eraill sydd wedi ymddangos ers 2017 yn cael llwyddiant gyda’r seddi rhestr ar draul UKIP? Er enghraifft, mae’r gefnogaeth i Abolish the Assembly mewn rhai arolygon barn wedi bod tua 7% sydd o gwmpas y trothwy sydd angen ei gyrraedd i fod â gobaith o gipio sedd restr.

Un peth sy’n debygol iawn yw y gallai pethau fynd yn agos iawn rhwng nifer ro bleidiau gwahanol pan ddown i ddyrannu’r seddi rhestr olaf mewn nifer o’r rhanbarthau – gallai rhai cannoedd o bleidleisiau’n unig naill ffordd neu’r llall gael dylanwad mawr.