Etholiad Senedd 2021 – dydd Gwener

Canlyniadau Etholiad Senedd 2021, a’r holl ymateb

Garmon Ceiro
gan Garmon Ceiro
Adeilad y Senedd gyda logo Golwg360

Blog byw Etholiad Senedd 2021 gyda fi, Garmon Ceiro, yng nghwmni Gohebydd Senedd Golwg, Iolo Jones, colofnydd Golwg, Jason Morgan, gohebydd golwg360 Cadi Dafydd… gyda chyfraniadau gan y sylwebyddion gwleidyddol Dafydd Trystan a Huw Prys Jones, Dr Huw Lewis o Brifysgol Aberystwyth, a chyd-sefydlydd Golwg, Dylan Iorwerth.

Dilynwch flog byw dydd Sadwrn am y diweddaraf.

19:27

Mwyafrif o 12,145 i Elin Jones yng Ngheredigion.

19:26

Elin Jones yn ennill Ceredigion yn hawdd iawn… Y Democratiaid Rhyddfrydol ddim yn ail nac yn drydydd!

Ceidwadwyr oedd yn ail, Llafur yn drydydd…

19:22

Perfformio achos y pandemig?

Cwestiwn newydd fod ar Radio Cymru – ai’r pandemig sy’n gyfrifol am ganlyniad da’r Blaid Lafur?

Dw i am fentro dweud, i raddau helaeth ie.

Cyn hyn, yn annheg a dweud y gwir, roedd Mark Drakeford yn cael ei weld yn ddi-liw a meddal; mae’r pandemig wedi dangos ei gryfderau.

Heb y pandemig, mi fyddai wedi bod yn haws i’r Ceidwadwyr a Phlaid Cymru’n enwedig ymosod ar Lafur am ddiffyg uchelgais a dweud bod angen newid.

19:22

Bellach rydym wedi cael canlyniadau ar gyfer nifer o’r seddi allweddol hynny oedd yn nwylo Llafur ers 2016 ond lle roedd y Ceidwadwyr yn herio – grwp o seddi allweddol o safbwynt natur y canlyniad terfynol.

Yn arwyddocaol dim ond un o’r seddi hyn y mae’r Ceidwadwr wedi llwyddo i’w chipio, sef Dyffryn Clwyd. Mae rhai sïon gobeithiol yn dod gan y blaid o Fro Morgannwg hefyd, ond nid oes canlyniad yno eto.

Fodd bynnag, mewn seddi allweddol eraill, megis Gwyr, Wrecsam, De Clwyd a Delyn– amryw ohonynt yn seddi y llwyddodd y Ceidwadwyr i’w cipio ar lefel San Steffan yn 2019 – mae Llafur wedi dal ei thir ac yn wir wedi cynyddu ei phleidlais, weithiau 7% neu fwy.

Mae hyn yn tanlinellu unwaith eto cymaint o beiriant etholiadol effeithiol yw’r Blaid Lafur – dyma’r trydydd etholiad datganoledig o’r bron lle bu darogan ar ddechrau’r ymgyrch bod y blaid o dan bwysau mewn sawl rhan o Gymru, ond bod y canlyniadau terfynol yn tueddu i fynd o’i phlaid.

Ar ben hynny, mae’r ffaith bod Llafur yn dal ei thir yn seddi yn oedd yn dargedau i’r Ceidwadwyr, tra bo’r bleidlais arwyddocaol i UKIP ers 2016 yn diflannu, yn pwysleisio nad yw gwleidyddiaeth Cymru – ar y lefel ddatganoledig o leiaf – i’w gweld ym dilyn patrwm tebyg i’r hyn rydym wedi’i weld yn Lloegr.

19:22

Yn ôl Richard Wyn Jones, mae’n bosib y bydd Peter Fox yn “ffigwr reit bwysig” yn y Senedd.

Mae Peter Fox wedi ei ethol ar ran y Ceidwadwyr ym Mynwy, ac yn ôl Richard Wyn Jones mae ganddo “wybodaeth polisi” na sydd gan nifer o aelodau eraill yn y Senedd, oherwydd ei brofiad ar y cyngor lleol.

Ers 2008, mae Peter Fox yn arweinydd Cyngor Sir Fynwy, a bu’n is-arweinydd am bum mlynedd cyn hynny.

19:18

Dyma be chi’n galw’n zinger

19:16

Mae Mark Drakeford wedi siarad â’r cyfryngau heddiw, ond dim gair oddi wrth Andrew RT Davies nac Adam Price, er bod dros hanner etholaethau Cymru wedi cyhoeddi eu canlyniadau.

Ydyn nhw’n cuddio?

19:14

Llafur wedi dal mla’n i Ddwyrain Casnewydd… John Griffiths oedd eu hymgeisydd yno… mwyafrif o 3584

19:12

John Griffiths yn cadw Dwyrain Casnewydd i Lafur.

19:11

Mae John Griffiths wedi dal ymlaen i’w sedd yn Nwyrain Casnewydd…

A dyma fi’n mantesisio ar y cyfle i ateb fy nghwestiwn cwis! Pa aelodau o ddosbarth ’99 (unigolion sydd wedi bod â sedd yn y Senedd ers 1999) sydd yn sefyll eleni eto?

Dim ond pedawr sydd, a dyma nhw:

  • Elin Jones – Ceredigion
  • Jane Hutt – Bro Morgannwg
  • Lynne Neagle – Torfaen
  • John Griffiths – Dwyrain Casnewydd