Blog byw Etholiad Senedd 2021 gyda fi, Garmon Ceiro, yng nghwmni Gohebydd Senedd Golwg, Iolo Jones, colofnydd Golwg, Jason Morgan, gohebydd golwg360 Cadi Dafydd… gyda chyfraniadau gan y sylwebyddion gwleidyddol Dafydd Trystan a Huw Prys Jones, Dr Huw Lewis o Brifysgol Aberystwyth, a chyd-sefydlydd Golwg, Dylan Iorwerth.
Dilynwch flog byw dydd Sadwrn am y diweddaraf.
Y blaid Lafur yn cadw Pen-y-bont ar Ogwr.
Er mai ychydig dros hanner yr etholaethau sydd wedi eu cyhoeddi, mae’r canlyniadau’n ymddangos yn glir fel pleidlais gref o hyder yn Mark Drakeford fel pris weinidog. Mae’r ffordd mae Cymru wedi torri ei chwys ei hun o dan ei arweiniad yn y pandemi yn awgrymru fod Llafur yn llwyddo i gipio’r rhan fwyaf o’r bleidlais wladgarol Gymreig yn y rhan fwyaf o Gymru. Yr unig leoedd lle nad yw hyn yn wir yw cadarnleoedd Plaid Cymru yn y Gymru Gymraeg.
Mae hi’n edrych yn dda iawn i Blaid Cymru gadw eu sedd yng Ngheredigion, meddai ymgeisydd y Democratiaid Rhyddfrydol ar gyfer yr etholaeth.
“Dw i’n credu fod yna wastad obaith” i’r Democratiaid Rhyddfrydol ennill y sedd, ategodd Cadan ap Tomos.
“Rydyn ni wedi gweld her fawr dros y bum mlynedd ddiwethaf yma.
“Beth bynnag fydd y canlyniadau mae angen i ni fel plaid gymryd amser i ffeindio ein hunaniaeth yma yng Nghymru, a chreu neges i fynd allan at bobol Cymru yn y blynyddoedd sydd i ddod.
Dywedodd fod angen “codi ymwybyddiaeth ymysg pobol Cymru am beth yw’r neges sydd gennym ni i bobol Cymru ynghylch sut i wella eu bywydau nhw.
Fe wnaeth Cadan ap Tomos gydnabod fod slogan ei blaid i “roi adferiad gyntaf” “ychydig bach yn bland“.
“Fi’n credu, i fod yn onest, fod o bach yn bland, mae yna le i wella ar hynny. Ond d’yw etholiad ddim yn cael ei ennill oherwydd slogan.”
Aeth yn ei flaen i ddweud fod etholiad yn cael ei ennill yn sgil gwaith caled ar lawr gwlad, a syniadau.
Mae’r Democratiaid Rhyddfrydol wastad yn cael trafferth cadw pleidleisiau’r rhestr ranbarthol, meddai Richard Wyn Jones.
“Mae’n edrych yn ofnadwy iddyn nhw.”
Dywedodd Betsan Powys a Richard Wyn Jones fod y Democratiaid Rhyddfrydol yn parhau i geisio dod dros y “chwalfa” ar ôl iddyn nhw glymbleidio â’r Ceidwadwyr yn San Steffan yn 2010.
“Maen nhw’n dal i drio dod dros y chwalfa. Mae’n dal i frifo,” meddai Betsan Powys.
“Maen nhw wedi chwalu eu hygrededd eu hunain,” ychwanegodd Richard Wyn Jones.
Y diweddara o’r Alban
Mae’r SNP bellach ar 32 a’r Democratiaid Rhyddfrydol ar 4. Dim ond dwy sedd sydd wedi newid – y ddwy i’r SNP.
Ar ddechre’r blog byw yma wnaeth Jason a finnau rhoi cynnig ar ddyfalu y canlyniadau…
Hyd yma mae fy ’darogan-fap’ yn gywir. Y cwestiwn mawr yn awr yw: ‘Pryd fydd fy mhroffwydoliaeth yn chwalu’n ddarnau?!’
Mae gen i deimlad yr oeddwn i’n or-optimistaidd am obeithion y Blaid yn y Rhondda, ac yn or-optimisatidd am obeithion y Toriaid ym Mro Morgannwg…
Roedd Jason yn darogan y byddai rhan helaeth o’r de ddwyrain yn goch. Dw i’n dechrau credu mai fe oedd yn iawn!
Darogan etholiadau’r Senedd
O weld y canlyniadau hyd yn hyn, mae dosbarthu’r pleidleisiau rhanbarthol am fod yn ddiddorol iawn oherwydd diffyg y pleidiau llai.
Mae’r pleidiau mawr yn debyg o ennill mwy ohonyn nhw … ond rhaid cofio na fydd y bleidlais ranbarthol yn union fel yr etholaethau.
Gyda’r Diddymwyr i’w gweld yn perfformio’n wael, mae ambell un yn gofyn a ddylid bod wedi eu gwahodd i’r ddadl deledu…
Gobeithio bod y Beeb yn teimlo rhywfaint o gywilydd am roi 'Diddymch' ar lwyfan mawr yr arweinwyr y dydd o'r blaen.
— Iestyn Hughes (@Traedmawr) May 7, 2021
Mwyafrif i’r SNP…?
Cemlyn Davies sy’n adrodd eu bod nhw wedi ennill dwy a dal eu gafael ar ddwy o’r seddi allai benderfynu hynny…
Mae pethe’n dechre prysuro’n yr Alban wrth i’r canlyniadau ddod yn gyson nawr. O’r seddi allweddol allai benderfynu a fydd yr SNP yn ennill mwyafrif, mae pedwar canlyniad wedi eu cyhoeddi hyd yma. Mae’r SNP wedi cipio dwy a dal eu gafael ar ddwy arall.
— Cemlyn Davies (@Cemlyn) May 7, 2021
Dai Lloyd a’r severance package
Felly, dyna fe, mae cyfnod Dai Lloyd yn y Senedd wedi dod i ben. Mae wedi methu ag ennill Gorllewin Abertawe i’r Blaid ac mi fydd yn dweud hwyl fawr i Fae Caerdydd.
Druan a fe nagefe? Wel, na. Bydd Dai yn olreit!
Dan reolau’r Senedd mae’r AoS rheiny sydd yn sefyll eto yn gymwys i dderbyn ‘grant ailsefydlu’.
Mae hynny’n wir hyd yn oed i’r AoS rheiny – fel Dai – nad yw’n amddiffyn yn union yr un sedd.
Mae wedi methu ag ennill Gorllewin Abertawe, ond sedd rhanbarthol oedd e’n ei chynrychioli Gorllewin De Cymru (doedd e’ ddim ar unrhyw un o’r rhestrau rhanbarthol eleni).
Felly faint bydd Dr Lloyd yn ei dderbyn?
Pan gollodd ei sedd yn 2011 mi dderbyniodd ‘grant ailsefydlu’ £41,815.44. Y tro yma mi fydd yn gymwys i dderbyn £33,912.50 (sy’n gyfystyr â phum mis o dâl).
Felly peidiwch a phoeni am Dai. Bydd e’n iawn!
Leanne Wood â “dagrau yn ei llygaid”
Rhondda:
Gyda'r cyfri ar ei anterth yma, mae ffynhonnell o'r Blaid Lafur yn dweud eu bod nhw "hyd yn oed yn fwy hapus" gyda beth maen nhw'n gweld.Leanne Wood, gyda dagrau yn ei llygaid, yn dweud bod ganddi dim i'w ddweud, ac yn cadarnhau na fydd hi yn gwneud unrhyw gyfweliadau.
— Rhys Williams (@RhysWilliamsBBC) May 7, 2021