Mae Bwrdd yr Iaith Afrikaans wedi beirniadu cwmni awyrennau Ryanair am orfodi teithwyr i lenwi holiadur mewn iaith leiafrifol cyn cael hedfan.
Yn ôl y Bwrdd, mae’r weithred wedi cael effaith negyddol ar farn pobol am yr iaith, sy’n cael ei siarad gan leiafrif bach yn Ne Affrica.
Mae Ryanair wedi cadarnhau iddyn nhw ofyn i deithwyr sydd â phasbort De Affrica i lenwi’r holiadur, ac mae Bwrdd yr Iaith Afrikaans yn dweud bod hynny’n “abswrd”.
Mae’r Bwrdd yn poeni bod y sefyllfa’n mynd yn groes i’w hymdrechion i bortreadu’r iaith fel un sy’n “gyfeillgar” a chroesawgar i bawb.
Yn ôl Conrad Steenkamp, prif weithredwr y Bwrdd, does gan Ryanair mo’r hawl i ofyn i deithwyr lenwi holiadur, ond mae’r cwmni’n dweud mai dyma’r meini prawf lleiaf amharchus i deithwyr.
Dywed Steenkamp fod yr holiadur yn hollti pobol, ac mae’n dweud nad yw’n deall pam fod Afrikaans wedi cael ei thargedu ganddyn nhw.
Mae Uwch Gomisiynydd Prydain yn dweud nad yw Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn gofyn i bobol lenwi’r holiadur er mwyn cael mynediad i wledydd Prydain.
Twyll
Yn ôl Ryanair, diben yr holiadur yw ceisio atal pobol rhag defnyddio pasbort ffug i deithio.
Ond mae Bwrdd yr Iaith Afrikaans yn dweud bod mwy nag un iaith leiafrifol yn Ne Affrica, a’i bod hi’n debygol fod y rhan fwyaf o deithwyr o Dde Affrica’n siarad o leiaf un o’r ieithoedd eraill hyn, ond nad oes gofyn iddyn nhw brofi hynny.
Dim ond ugain miliwn o bobol sy’n siarad neu’n deall Afrikaans, felly mae’n golygu na fyddai’r rhan fwyaf o bobol yn gallu teithio o ddefnyddio’r holiadur hwn – hyd yn oed os yw eu pasbort yn ddilys.
O dan y drefn bresennol, meddai’r Bwrdd, byddai’n haws o lawer i bobol o’r Iseldiroedd deithio na phobol o Dde Affrica.
Ond yn bennaf oll, maen nhw’n poeni ei fod yn “achosi teimladau negyddol yn erbyn yr iaith” ac yn “bygwth gwaith caled sefydliadau” sy’n hyrwyddo Afrikaans.
